DARE TO SPEAK

DARE TO SPEAK 2

EXTERNALLY DISPLACED PEOPLE 

Certain numbers of ethnic Karen people in the Maela Refugee camp at Thai-Burmese boarder are leaving for third countries according to resettlement program initiated by UNHCR.  These people are known as IDP ( Internally displaced people), and they are settled in countries across the globe would have a new name : EDP (Externally displace people). Would the Burmese refugees have become Nomad?  When would they be returned to mother land? A very far away Burmese dream! 

တ႐ုတ္စီးပြားေရးအင္ပါယာ

ေအာင္ေက်ာ္ခင္

             တ႐ုတ္-အာဆီယံကုန္သြယ္ေရး တုိးတက္ေနတယ္ဆုိတဲ့သတင္းကုိ အၿမဲတမ္းၾကားေနရတယ္။ ၂၀၀၆ မွာ ေဒၚလာသန္းေပါင္း (၁၆၁,၀၀၀) ရွိတယ္လုိ႔ (IMF) အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေငြေၾကးရန္ပုံေငြအဖြဲ႔က ဆုိတယ္။ ဂ႐ုစုိက္ေလ့လာရင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွတ႐ုတ္ေတြနဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္အၾကား ကုန္သြယ္မႈတုိးပြားလာတာ ေတြ႔ရတယ္။ တ႐ုတ္ဟာ စင္ကာပူမွာသာ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရးအင္အား ေတာင့္တင္းတာပါ။ က်န္ေဒသေတြမွာေတာ့ ေဒသခံအာဏာပုိင္ကုိ လာဘ္ထုိးၿပီး စီးပြားေရးလုပ္ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ တ႐ုတ္ရဲ႕ ဓနဥစၥာကုိ ဘယ္သူကမွ အာမခံတာမဟုတ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေဒသခံအာဏာပုိင္ အႏုိင္က်င့္တာကုိ အခ်ိန္မေရြးခံၾကရတယ္။ ကုိးကန္႔ကုိ ဗမာစစ္တပ္က၀င္တုိက္ၿပီး တ႐ုတ္ပုိင္ပစၥည္းကုိ လုယက္တာ ေနာက္ဆုံးသာဓကပဲ။ ကုိးကန္႔တ႐ုတ္ေတြ ခ်မ္းသာေနတာကုိသိလုိ႔ အေၾကာင္းရွာၿပီး ဗမာစစ္တပ္က ၀င္လုတာလည္း ျဖစ္ႏုိင္တယ္။

             အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ တ႐ုတ္အႏြယ္၀င္ (၂၅) သန္းေလာက္ ရွိတယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း (၁၀၀) ၀န္းက်င္က ေရာက္လာတဲ့ တ႐ုတ္ေတြဟာ တ႐ုတ္စကားမေျပာေတာ့ပါဘူး။ အာဆီယံ (၁၀) ႏုိင္ငံမွာ စင္ကာပူကလြဲၿပီး က်န္ႏုိင္ငံေတြမွာ တ႐ုတ္ဆန္႔က်င္ေရးလုပ္တာေတြရွိတယ္။ ေရွးတုန္းကလည္း တ႐ုတ္ဟာ အႏွိမ္ခံဘ၀က ရပ္တည္ခဲ့ရတယ္။ ဥပမာ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံ ဂ်ကားတားၿမိဳ႕မွာ (၁၈) ရာစုႏွစ္က စီးပြားေရးလုပ္တဲ့ တ႐ုတ္ေတြကုိ Dutch East India Company က ေက်းကၽြန္သေဘာမ်ဳိးနဲ႔ ဆက္ဆံတယ္။ ဒါကုိ မေက်နပ္လုိ႔ ပုန္ကန္တဲ့အခါမွာ တ႐ုတ္ (၁) ေသာင္းေလာက္ အသတ္ခံလုိက္ရတယ္။

       ၁၉၆၅ မွာ အင္ဒုိနီးရွားကြန္ျမဴနစ္ပါတီက အာဏာသိမ္းဖုိ႔ ႀကံစည္တယ္ဆုိၿပီး ဆူဟာတုိေခါင္းေဆာင္တဲ့ စစ္တပ္က သတ္ျဖတ္တုန္းကလည္း တ႐ုတ္ေတြသိန္းခ်ီၿပီး ေသဆုံးခဲ့ရတယ္။ မတရားသတ္ျဖတ္လုယက္ေနတာကုိ ခ်မ္းသာတဲ့ တ႐ုတ္ေတြက မဟန္႔တားႏုိင္ဘူး။ တ႐ုတ္ေတြရဲ႕ လုံၿခံဳေရးကုိ အင္ဒုိနီးရွားစစ္တပ္က လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားတယ္။ ဒါေတြနဲ႔ ယွဥ္လုိက္ရင္ ၁၉၆၇ ရန္ကုန္မွာျဖစ္ပြားတဲ့ တ႐ုတ္-ျမန္မာအေရးအခင္းနဲ႔ မၾကာမီကျဖစ္ပြားတဲ့ ကုိးကန္႔ကိစၥဟာ အေသးအမႊားလုိ ျဖစ္ေနတယ္။

   တ႐ုတ္က ေဒသခံေတြထက္ ပုိၿပီးခ်မ္းသာေနတာကလည္း တ႐ုတ္ဆန္႔က်င္ေရးစိတ္ဓာတ္ကုိ ဆြေပးသလုိျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပႆနာေပၚၿပီဆုိရင္ မေက်နပ္တဲ့လူထုဟာ အစုိးရဆန္႔က်င္ေရးမလုပ္ဘဲ တ႐ုတ္ဆန္႔က်င္ေရးလုပ္လာေအာင္ အစိုးရကုိယ္တုိင္က လမ္းခင္းေပးလုိက္တာမ်ဳိးေတြရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏုိင္ငံျခားေရာက္တ႐ုတ္ေတြရဲ႕ သမုိင္းေၾကာင္းမွာ မတရားလုယက္သတ္ျဖတ္ခံရမႈနဲ႔ ႏုိင္ငံပုိင္သိမ္းခံရမႈေတြကုိ မၾကာခဏေတြ႔ရတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ (၃၀) အတြင္းမွာ စင္ကာပူႏုိင္ငံကလြဲၿပီး အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံ အားလုံးလုိလုိမွာ တ႐ုတ္ကုိ တမင္ႏွိမ္တာမ်ဳိးရွိခဲ့တယ္။

    ၁၉၇၆ မွာ ေမာ္ဇီဒုန္းေသဆုံးလုိ႔ ႏုိင္ငံျခားကြန္ျမဴနစ္ကုိ ေထာက္ခံအားေပးတာေတြ ရပ္ဆုိင္းလုိက္ေတာ့မွာပဲ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ တ႐ုတ္ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈ ရပ္ဆုိင္းသြားတယ္။ မိမိတုိ႔ေနထုိင္ရာ တုိင္းျပည္ကုိ သစၥာရွိၾကဖုိ႔ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္က ၾသ၀ါဒေပးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒန္ေရွာင္ပင္ အာဏာရလုိ႔ ေစ်းကြက္စနစ္က်င့္သုံးတဲ့အခါမွာ ႏုိင္ငံျခားေရာက္ တ႐ုတ္ေတြကုိ ျပည္ခ်စ္ပုဂၢိဳလ္လုိ႔ ကင္ပြန္းတပ္ၿပီး အမိႏုိင္ငံ တ႐ုတ္ျပည္မွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံၾကဖုိ႔ စည္း႐ုံးလႈံ႔ေဆာ္ျပန္တယ္။ ႏုိင္ငံျခားေရာက္တ႐ုတ္ေတြ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံလုိ႔သာ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ရဲ႕ အရင္းရွင္ေစ်းကြက္စနစ္ ေအာင္ျမင္တာလုိ႔ ေျပာၾကတယ္။

         အရင္ကေတာ့ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ရဲ႕ တုိ႔မီး႐ႈိ႕မီးလုပ္မႈေၾကာင့္ ႏုိင္ငံျခားေရာက္တ႐ုတ္ေတြ သိန္းခ်ီၿပီး ေသဆုံးခဲ့ရတယ္။ အခုတခါ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ရဲ႕ ေစ်းကြက္စနစ္ ေအာင္ျမင္ေအာင္ ႏုိင္ငံျခားေရာက္ တ႐ုတ္က ကူညီေနတယ္။ ဥပမာ တ႐ုတ္-အင္ဒုိနီးရွားကုန္သြယ္ေရးမွာ အဓိကပါ၀င္ေနတာ အင္ဒုိနီးရွားတ႐ုတ္ျဖစ္တယ္။ အင္ဒုိနီးရွားမွာ တ႐ုတ္ (၆) သန္းေလာက္ရွိတယ္။ တုိင္းျပည္လူဦးေရရဲ႕ (၂) ရာခုိင္ႏႈန္းသာရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူဦးေရ (၂) ရာခုိင္ႏႈန္းက တုိင္းျပည္ရဲ႕ဓနဥစၥာ (၅၀) ရာခုိင္ႏႈန္းက (၇၅) ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ ခ်ဳပ္ကုိင္ထားတယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းတယ္။

   တ႐ုတ္အမ်ားစုဟာ အင္ဒုိနီးရွားလူမ်ဳိးလုိပဲ ဆင္းရဲတဲ့လုပ္ငန္းရွင္ေလးေတြျဖစ္ေပမယ့္ အခ်မ္းသာဆုံးပုဂၢိဳလ္ (၂၀) မွာ (၁၅) ဦးက တ႐ုတ္ျဖစ္ေနတယ္။ ႏုိင္ငံေရး အဆက္အသြယ္ေကာင္းလုိ႔ ခ်မ္းသာၾကတာပါပဲ။ ခ်မ္းသာေပမယ့္ အင္ဒုိနီးရွားတ႐ုတ္ကုိ ႏုိင္ငံေရးေလာက၊ ပညာေရးေလာကနဲ႔ အစုိးရအမႈထမ္းေလာကထဲ မ၀င္ႏုိင္ေအာင္ အတားအဆီးေတြ လုပ္ထားတယ္။ အင္ဒုိနီးရွားအစုိးရဟာ ၁၉၉၀ ေရာက္မွ တ႐ုတ္ျပည္နဲ႔ ပုံမွန္သံတမန္ဆက္သြယ္ေရး ျပန္လုပ္တာပါ။ အင္ဒုိနီးရွားတ႐ုတ္ေတြရဲ႕ ေရွ႕ေရးကုိ အဓိကထားၿပီး တ႐ုတ္အစုိးရဘက္က ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးေၾကာင္း သိရတယ္။ ဒါေတာင္ အာဏာရွင္ဆူဟာတုိကုိ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပျဖဳတ္ခ်တဲ့ ၁၉၉၈ ဆူပူအုံႂကြမႈဟာ အင္ဒုိနီးရွားတ႐ုတ္ေတြဘက္ လွည့္လာလုိ႔ တ႐ုတ္ (၁,၀၀၀) ေလာက္ ေသဆုံးဖြယ္ရွိတယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းၾကတယ္။ ၁၉၉၈ လူသတ္ပြဲကုိ တ႐ုတ္ျပည္မွာ ကန္႔ကြက္႐ႈတ္ခ်တာေတြရွိေပမယ့္ တ႐ုတ္အစုိးရက ႏႈတ္ဆိတ္ေနတယ္။

          ဒီမုိကေရစီက်င့္သုံးတဲ့ အင္ဒုိနီးရွားမွာ ဥပေဒေရးရာျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္လုိက္တဲ့အတြက္ အင္ဒုိနီးရွားတ႐ုတ္ဟာ တုိင္းရင္းအင္ဒုိနီးရွားနဲ႔ တန္းတူရည္တူျဖစ္လာပါၿပီ။ တ႐ုတ္-အင္ဒုိနီးရွား ကုန္သြယ္ေရးဆုိတာ အင္ဒုိနီးရွားတ႐ုတ္နဲ႔ ျပည္ႀကီးတ႐ုတ္တုိ႔ရဲ႕ ကုန္သြယ္ေရးပါပဲ။ (၂) ႏုိင္ငံကုန္သြယ္ေရးမွာ (၉၀) ရာခုိင္ႏႈန္းဟာ အင္ဒုိနီးရွားတ႐ုတ္ရဲ႕ အစုရွယ္ယာပါတယ္။ (၂) ႏုိင္ငံကုန္သြယ္ေရးဟာ ၁၉၉၀ မွာ သုညသာရွိခဲ့ေပမယ့္ (၁၅) ႏွစ္ၾကာတဲ့အခါ ၂၀၀၆ မွာ ေဒၚလာသန္း (၁၉,၀၀၀) ဖုိး ရွိလာတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ထြက္ကုန္ပစၥည္းေတြကုိ အင္ဒုိနီးရွားတ႐ုတ္ဆုိင္ရွင္ေတြက မွာယူတင္သြင္းၿပီး ေရာင္းခ်တာျဖစ္တယ္။

           တ႐ုတ္ျပည္ကုိ ကုန္တင္ပုိ႔တဲ့လုပ္ငန္းနဲ႔ အင္ဒုိနီးရွားက တ႐ုတ္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမွာ ေဒသခံတ႐ုတ္က ႀကီးစုိးေနတယ္။ ျမန္မာျပည္လုိပဲ အင္ဒုိနီးရွားမွာလည္း သဘာ၀သယံဇာတကုိ တ႐ုတ္ျပည္ကုိ တင္ပုိ႔ေနတယ္။ ဆူဟာတုိ အာဏာရွင္ေခတ္မွာ ၀ိုင္းပယ္ခံရတဲ့ ေဒသခံတ႐ုတ္ကုမၸဏီႀကီးေတြဟာ တုိင္းရင္းအင္ဒုိနီးရွားကုမၸဏီေတြနဲ႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ၿပီး လုပ္ငန္းကန္ထ႐ုိက္ရယူႏုိင္တဲ့ အေျခအေနေရာက္လာတယ္။ အေျခခံအေဆာက္အအုံနဲ႔ ေလာင္စာစြမ္းအင္လုပ္ငန္းမွာပဲ အစုိးရနဲ႔နီးစပ္တဲ့ အင္ဒုိနီးရွားကုမၸဏီေတြ ႀကီးစုိးတယ္။

            ဒါေပမယ့္ အင္ဒုိနီးရွားမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမယ့္ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြဟာ ေဒသခံတ႐ုတ္နဲ႔တုိင္ပင္ၿပီး လုပ္ၾကတဲ့အတြက္ ၾကားလူအျဖစ္ အသုံး၀င္ေနတာေတြ႔ရတယ္။ ဒီလုိေဒသခံတ႐ုတ္သာ မရွိဘူးဆုိရင္ အင္ဒုိနီးရွားက တ႐ုတ္ရင္းႏွီးမႈဟာ အခုေလာက္ မ်ားမွာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ ယူဆၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေဒသခံတ႐ုတ္ျဖစ္တဲ့ Mari Elka Pungestu ကုိ အင္ဒုိနီးရွားကုန္သြယ္ေရး၀န္ႀကီး ခန္႔ထားတာျဖစ္ပုံရတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္နဲ႔ စီးပြားေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရာမွာ ေဒသခံတ႐ုတ္အေရးပါပုံကုိ အင္ဒုိနီးရွားအစုိးရက သေဘာေပါက္တဲ့အတြက္ တ႐ုတ္ဆန္႔က်င္ေရးမူေတြကုိ ႐ုပ္သိမ္းလာပါတယ္။ တ႐ုတ္စီးပြားေရး တုိးတက္မႈရဲ႕ အသီးအပြင့္ကုိ စားသုံးခ်င္ရင္ ေဒသခံတ႐ုတ္ကတဆင့္သာ စားသုံးႏုိင္တာကုိ သိလာပုံရပါတယ္။

       ဒါေၾကာင့္လည္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၀မ္ဂ်ာေဘာင္းက ႏုိင္ငံျခားေရာက္တ႐ုတ္ေတြရဲ႕ အသက္အုိးအိမ္စည္းစိမ္ကုိ အားသြန္ခြန္စုိက္ ကာကြယ္မယ္လုိ႔ ၂၀၀၅ က အတိအလင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိခဲ့တာျဖစ္တယ္။ တနည္းဆုိရင္ေတာ့ ႏုိင္ငံျခားမွာ စီးပြားရွာေနတဲ့ တ႐ုတ္ဘက္က ရပ္တည္တာဟာ တ႐ုတ္အစုိးရလမ္းစဥ္ျဖစ္လာတာပါပဲ။ တခ်ဳိ႕ကလည္း ၿဗိတိသွ်ဓနသဟာယအဖြဲ႔လုိ တ႐ုတ္ဓနသဟာယအဖြဲ႔မ်ဳိး ေပၚေပါက္လာႏုိင္ဖြယ္ ရွိသလားလုိ႔ ဆန္းစစ္ၾကတယ္။

        ဒါေပမယ့္ ႏုိင္ငံျခားတ႐ုတ္ရဲ႕ စီးပြားေရးအင္အားကုိ ႏုိင္ငံေရးအင္အားအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းႏုိင္တယ္လုိ႔ ယတိျပတ္ေျပာထားတဲ့ ေလ့လာခ်က္မ်ဳိးေတာ့ မရွိေသးဘူး။ ခ်မ္းသာတဲ့ ႏုိင္ငံျခားေရာက္ တ႐ုတ္ေတြရဲ႕ ကြန္ခ်ာအဆက္အသြယ္ကုိ တ႐ုတ္စီးပြားေရးအင္ပါယာသေဘာမ်ဳိး တင္စားၿပီး ေရးသားတာမ်ဳိးသာရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏုိင္ငံျခားေရာက္ တ႐ုတ္ေတြဟာ သူတုိ႔ေနထုိင္ရာ တုိင္းျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ကုိ လႊမ္းမုိးႏုိင္စြမ္းရွိတယ္ဆုိတဲ့သေဘာကုိ အရိပ္အႁမြက္ေဖာ္ျပတယ္။

          အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ စီးပြားေရးက်ပ္တည္းလာရင္ ခ်မ္းသာတဲ့ တ႐ုတ္ေတြကုိ ေဒသခံတုိင္းရင္းသားေတြက ရန္လုပ္လာမယ့္ အလားအလာရွိေနတုန္းပဲ။ တ႐ုတ္အက်ဳိးစီးပြားကို ထိခုိက္လာရင္ တ႐ုတ္အစုိးရဟာ အရင္လုိၿငိမ္ေနလုိ႔မရေတာ့ဘဲ အေရးယူေဆာင္ရြက္ရမယ့္ အေျခအေနကုိ ေရာက္လာပါလိမ့္မယ္။

ေခတ္ၿပိဳင္ဂ်ာနယ္မွကူးယူေဖၚျပအပ္ပါသည္။

GAO ZHISHENG, MY HUSBAND - WHERE ARE YOU?

By Bi Zimo, Radio Free Asia, Via The epochtimes, Oct 5, 2009 -

Geng He is the wife of prominent Chinese human rights lawyer, Gao Zhisheng. Gao is known for representing a range of groups being persecuted by the Chinese regime, particularly Falun Gong. Arrested in February, Gao’s current whereabouts are unknown. Geng He and their two children escaped to the U.S. earlier this year.

Geng He wrote an open letter to her husband on the Chinese Mid-Autumn Festival which fell on Oct. 3. It was their family’s first Mid-Autumn Festival in the U.S. Their life in a new country can be best described by the famous Chinese poem that goes like this: “A lonely stranger in a strange land I’m cast, I miss my family all the more on every festive day.”

In her open letter entitled “Gao Zhisheng, my husband and the father of my children—where are you?” she wrote that she and her children have worried terribly about Gao because they had not heard anything from him, and do not know whether he has been alive or not for the past ten months.

She stated that in the past they endured enormous pressure when Gao was illegally detained and the whole family was put under the surveillance by the Chinese authorities. In particular, their two children were mentally tormented.

She said that she did not want the Chinese authorities to use their family to threaten Gao; therefore, as a wife and mother, she had to made the choice to escape to America with their children.

However, they have since lost contact with Gao. Their children constantly asked where their father was, but she could only remain silent whenever the question was brought up.

Geng also mentioned the difficulties she and the children had faced as new immigrants in the U.S. Fortunately, they were able to gradually overcome a great deal of adversity with the help of many friends in this country. She wrote that she and the children had been diligently learning English; their daughter Gege has received counseling to help overcome the emotional instability caused by the trauma she suffered in China.

Geng concluded the letter by calling for Chinese and people of the world to continue to pay attention to what happens to Gao. She stated, “My children and I need him. My children cannot be without their father,” and “Only when you are alive can we reunite one day.”

An RFA reporter contacted Mr. Albert Ho Chun-yan, member of the Legislative Council of Hong Kong and chairman of China Human Rights Lawyers Concern Group, on Oct. 5. He said that that Gao had been persecuted by Chinese authorities for a long time and had been subject to the most excruciating mental and physical torture; they were extremely concerned about Gao’s condition. Ho also called for people’s continuous attention to the persecution against Gao and other human rights lawyers in China.

- The Epochtimes

ျပည္သူေတြက သိေနၾကတယ္

ဝရဇိန္

အခုတေလာ နအဖတုိ႔က သူတို႔ရဲ႕ေၾကးစားေဆာင္းပါးရွင္ေတြကတဆင့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတီးလုံးကုိ ခပ္ၿမဳိင္ၿမဳိင္ ခပ္သြက္သြက္ကေလး တီးလာခ်ိန္မွာ ျပည္တြင္းက ‘ဖုိးက,ခ်င္’ မ်ားကလည္း ‘ဆုိင္းသံၾကားရင္ က,ခ်င္ခ်င္’ ဆုိတဲ့ စကားလုိ လႈပ္လႈပ္ရြရြ ျဖစ္ေနတာေတြကုိ ၾကားေနေတြ႔ေနရတယ္။

တကယ္ေတာ့ နအဖရဲ႕ အဲဒီ “၂၀၁၀ မ်က္လွည့္႐ုပ္စုံသဘင္မဟာစင္ေတာ္ႀကီး” ဇာတ္အဖြဲ႔ဟာ ‘အႏွစ္ဗလာ အကာၿပဲ႕ၿပဲ႕’ က်ီးအာသီးသာျဖစ္တယ္ဆုိတာ ျမန္မာျပည္သူတရပ္လုံးသာမက ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းကပါ သိထားၾကတာပါ။ ဒါကုိ အဲဒီဖုိးက,ခ်င္ေတြ မသိဘူးဆုိရင္ေတာ့ အံ့ၾသစရာပဲ။ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္တုန္းက ျပည္ပက ျပန္ေရာက္အလာ မနီလာေလဆိပ္မွာ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ျခင္းခံလုိက္ရတဲ့ နီႏြဳိင္းအကြီႏုိဘက္က လုိက္ပါေဆာင္ရြက္တဲ့ ေရွ႕ေနတဦးက အဲဒီအမႈကုိ စစ္ေဆးေနတဲ့ တရားသူႀကီးေတြကို တရား႐ုံးမွာ ေျပာတဲ့စကားကုိပဲ ျပန္အမွတ္ရမိေတာ့တယ္။

နီႏြဳိင္းအကြီႏုိကို ဘယ္သူသတ္သလဲဆုိတာကို ရွည္လ်ားေထြျပား ေပမ်ားေစဖုိ႔ဆုိတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ လွည့္ပတ္ေမးျမန္း စစ္ေဆးၾကားနာေနတဲ့ တရားသူႀကီးေတြကို အျမင္ကပ္လာတဲ့ အဲဒီေရွ႕ေနႀကီးက အေငၚတူးၿပီး ေျပာလုိက္တဲ့စကားပါ။ သူေျပာလုိက္တာက “ဂုဏ္သေရရွိ တရားသူႀကီးမင္းမ်ားခင္ဗ်ား … နီႏြဳိင္းအကီြႏုိကို ဘယ္သူသတ္သလဲဆုိတာကုိ ဖိလစ္ပုိင္ႏုိင္ငံ တႏုိင္ငံလုံးက သိေနၾကပါၿပီ။ မသိတာဆုိလုိ႔ လူႀကီးမင္းတုိ႔ တရားသူႀကီးတစုပဲ က်န္ပါေတာ့တယ္” လုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုလည္း နအဖရဲ႕ မ်က္လွည့္သဘင္အေၾကာင္း မသိတာဆုိလုိ႔ အဲဒီဖုိးက,ခ်င္ တစုပဲ ရွိမယ္ထင္ပါရဲ႕လုိ႔ ေျပာရပါေတာ့မယ္။

နအဖရဲ႕ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတီးလုံးကို “တက္ခနီကာလာ” စကားလုံးေတြသုံးၿပီး ပုံသဏၭာန္အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ စည္းခ်က္လုိက္ေပးေနၾကသူေတြထဲမွာ အဲဒီဖုိးက,ခ်င္ေတြက ပထမဆုံး ေရွ႕ကို တုိးထြက္လာတာျဖစ္တယ္။ အဲဒီတက္ခနီကာလာ စကားလုံးေတြထဲမွာ အေျခခံဥပေဒ မရွိတာထက္ ရွိတာက ပိုေကာင္းတယ္၊ ႏုိင္ငံေရးအျမင္ ေျပာင္းသြားၿပီ၊ အထုိင္သစ္မွာ ဗ်ဴဟာအသစ္နဲ႔ သြားရမယ္၊ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒကုိ မေထာက္ခံဘူး၊ ဒါေပမယ့္ တျခားေရြးစရာ မရွိေတာ့လုိ႔ ဒါကုိပဲ လက္ခံရမယ္။ အမ်ားႀကဳိက္ လက္ခုပ္ခ်ဴ ႏုိင္ငံေရးေခတ္မရွိေတာ့ဘူး။ နအဖ လက္ပါးေစနဲ႔ ၀ုိင္းေတာ္သားေတြကို မဲမေပးခ်င္တဲ့ မဲဆႏၵရွင္ျပည္သူေတြအတြက္ ထည့္စရာမဲပုံး ဖန္တီးေပးရမယ္ စသျဖင့္ စုံတကာေစ့ေအာင္ ပါ၀င္တယ္။

အဲဒီတက္ခနီကာလာ စကားလုံးေတြအားလုံးမွာ အရိပ္ထင္ေနတဲ့ ေက်ာ႐ုိးအေတြးအေခၚ ကေတာ့ “ႏုိင္ငံေရးဆုိတာ ျဖစ္ႏုိင္တာကိုသာ လုပ္ရတဲ့လုပ္ငန္းျဖစ္တယ္” ဆုိတဲ့ အယူအဆပဲျဖစ္တယ္။ ဒီအယူအဆက နအဖကုိယ္တုိင္ကလည္း ႏွပ္ေၾကာင္းေပးေနတဲ့ အယူအဆပါ။ “မေျပးေသာ္လည္း ကန္ရာရွိ” ဆုိသလုိ နအဖနဲ႔ ရပ္တည္ခ်က္ သေဘာထားခ်င္းတူေနတဲ့ အဲဒီတက္ခနီလာ စကားလုံးပုိင္ရွင္မ်ားရဲ႕ အယူအဆက ဒီလုိပါ။ ျမန္မာျပည္သူေတြဟာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို ရာစုတ၀က္ နီးပါးၾကာ နည္းလမ္းအမ်ဳိးမ်ဳိး တုိက္ပြဲဆင္ခဲ့ၾကၿပီးၿပီ၊ အခုအထိ မႏုိင္ေသးဘူး၊ မႏုိင္တဲ့အျပင္ လက္ရွိအေျခအေနမွာ စစ္အုပ္စုရဲ႕ အင္အားက မိမိတုိ႔ထက္ အဆမတန္သာေနတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ဒီလုိအေျခအေနမွာ စစ္အုပ္စု ေပးသေလာက္ပဲယူ၊ ေကြၽးသေလာက္ပဲစားၿပီး အားေမြး၊ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္၊ လႊတ္ေတာ္ထဲေရာက္၊ ေနာက္မွ ဒီမုိကေရစီ စည္း၀ုိ္င္းကုိ ျဖည္းျဖည္းခ်င္း ခ်ဲ႕ယူၿပီး အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ႏုိင္တဲ့အထိေရာက္ေအာင္ စိတ္ရွည္ရွည္နဲ႔သြား၊ ေနာက္ဆုံးမွာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို အေျခခံဥပေဒအရ ဖ်က္သိမ္း၊ အဲသလုိျဖစ္ပါတယ္။

အံ့ၾသစရာေကာင္းတာက အဲသလုိေႂကြးေၾကာ္ၿပီး ပထမဆုံး ေရွ႕တန္းထြက္လာသူေတြထဲမွာ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးေလာကမွာ အစဥ္အလာနဲ႔ အေတြ႔အႀကဳံ တစုံတရာရွိခဲ့သူ ဦးသုေ၀တုိ႔လုိ ပုဂၢဳိ္လ္တခ်ဳိ႕ ပါ၀င္ေနလုိ႔ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ အံ့ၾသစရာ မဟုတ္ရျပန္တာကေတာ့ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ န၀တရဲ႕ ပါတီမ်ားမွတ္ပုံတင္ျခင္းဆုိင္ရာ ဥပေဒ ေပၚလာတုန္းကလည္း ၈၈ အေရးေတာ္ပုံႀကီးအခ်ိန္အခါနဲ႔ အကုိက္ညီအသင့္ေလ်ာ္ဆုံး ေတာင္းဆုိမႈျဖစ္တဲ့ “ၾကားျဖတ္အစိုးရ ဖြဲ႔စည္းေရး” ကို ပထမဆုံးလႊတ္ခ်ၿပီး ပထမဆုံး အလံျဖဴတင္ ပါတီတည္ေထာင္ မွတ္ပုံတင္ခဲ့သူဟာလည္း ဦးသုေ၀တုိ႔ တစုျဖစ္ေနခဲ့လုိ႔ပါပဲ။

ဒီေနရာမွာ မိမိတုိ႔အေနနဲ႔ ဦးသုေ၀အုပ္စု အပါအ၀င္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ၿပီး စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကုိ ဖ်က္သိမ္းဖုိ႔ လုပ္ေဆာင္ၾကမယ္ဆုိသူအားလုံးရဲ႕ ေစတနာေတြ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အျငင္းမပြားလုိဘူး။ မိမိေထာက္ျပေဆြးေႏြးလုိတာက သူတုိ႔ရဲ႕ ေတြးပုံေတြးနည္း (Way of Thinking) နဲ႔ သူတုိ႔ေရြးခ်ယ္တဲ့ နည္းလမ္းမ်ား (means) အေၾကာင္းျဖစ္တယ္။

“ျဖစ္ႏုိင္တာလုပ္တာ ႏုိင္ငံေရး” ဆုိတဲ့ အဆုိကုိ မိမိလည္း သေဘာတူတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီကေန႔လက္ရွိအေျခအေနမွာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္တဲ့ နည္းလမ္းသာလွ်င္ တခုတည္းေသာျဖစ္ႏုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးဆုိတဲ့ အယူအဆကုိေတာ့ မိမိသေဘာမတူဘူး။ အဲဒီလုိ သေဘာမတူဖုိ႔အတြက္ ခုိင္မာတဲ့အေၾကာင္းအခ်က္ေတြ အမ်ားအျပား ရွိေနတယ္လုိ႔ မိမိယူဆတယ္။

အဲဒါေတြထဲမွာ အေရးအႀကီးဆုံး အခ်က္ကေတာ့ အန္အယ္လ္ဒီနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ပဲ။ ဒီကေန႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တုိင္းျပည္ရဲ႕ အနာဂတ္ကံၾကမၼာကို အဆုံးအျဖတ္ေပးႏုိင္တဲ့ အဓိကေနရာက ပါ၀င္ေနသူ (Stake holder) ရယ္လုိ႔ တြက္ၾကည့္ရင္ (၃) ဦးပဲရွိတယ္။ အဲဒါကေတာ့ နအဖ ရယ္၊ အန္အယ္လ္ဒီရယ္၊ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြရယ္ ဒီ (၃) ဦးပဲျဖစ္တယ္။ အန္အယ္လ္ဒီနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ အေနအထား မွိန္ေဖ်ာ့အားနည္းသြားေစဖုိ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ နအဖ က အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္လုံးလုံး ႀကဳိးစားပမ္းစားနဲ႔ အျခား Stake holder ေတြ အမ်ားအျပား ရွိေနသေယာင္ ဖန္တီးထားခဲ့ေပမယ့္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ကံၾကမၼာကုိ အဓိက အဆုံးအျဖတ္ေပးမွာကေတာ့ အဲဒီအုပ္စု (၃) စုပဲျဖစ္တယ္ဆုိတာကို ျမန္မာျပည္သူေတြကလည္း သိတယ္၊ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းကလည္း သိတယ္။ အေရးပါတဲ့ Stake holder ေတြထဲမွာ ဦးသုေ၀တုိ႔အုပ္စု အပါအ၀င္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကုိ မ်က္စပစ္ေနသူ ဘယ္သူမွမပါ၀င္ဘူး။

ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ကို အဆုံးအျဖတ္ေပးမွာက အဲဒီအုပ္စု (၃) စုပဲ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီ (၃) စုမွာမွ အန္အယ္လ္ဒီနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြက “ျပည္သူလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားျပဳေကာ္မတီ” (စီအာပီပီ) ဆုိၿပီး တပ္ေပါင္းစုဖြဲ႔ထားတာမုိ႔ ဒီကေန႔ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးကို အဆုံးအျဖတ္ေပးမွာက နအဖနဲ႔ စီအာပီပီရဲ႕ သေဘာထားရပ္တည္ခ်က္ေတြပဲျဖစ္တယ္။ နအဖဓာတ္ခြဲခန္းထဲက ေမြးထုတ္ထားတဲ့ ဘက္တီးရီးယားေတြဟာ အရြယ္စုံ၊ အေရာင္အေသြးစုံ၊ အမ်ဳိးအမည္စုံၿပီး အခုအခ်ိန္မွာ ျမန္မာ့အနာဂတ္အေရးအတြက္ အေရးပါတဲ့ Stake holder ေတြေယာင္ေယာင္ ျမင္ေနၾကရေပမယ့္ မလုိအပ္ေတာ့တဲ့အခါ နအဖ က ႀကိမ္တခ်က္၀င့္လုိက္တာနဲ႔ အားလုံးေပ်ာက္ကြယ္သြားၾကမယ့္ အရာေတြျဖစ္တယ္။

အဲဒီေတာ့ အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ နအဖနဲ႔ စီအာပီပီဆုိတဲ့ Stake holder ႀကီးႏွစ္ခုတည္းရွိတဲ့ အေျခအေနမွာ တခုက လုံးလုံးလ်ားလ်ား သေဘာမတူဘဲ ဆန္႔က်င္ေနတဲ့ ကိစၥတခုကို က်န္တခုက ဇြတ္လုပ္မယ္လုိ႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ အေျခအေနဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ တခုတည္းေသာ ျဖစ္ႏုိင္ေျခ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္လုိ႔ ဘယ္လုိလုပ္ဆုိႏုိင္ပါ့မလဲ။

တကယ္ေတာ့ နအဖ က စီအာပီပီကုိ သူတုိ႔ရဲ႕ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ ေထာင္ေခ်ာက္ထဲ ၀င္လာေအာင္ အသံေပါင္းစုံ ဖန္တီးၿပီး ေတာေခ်ာက္ေနတာသာျဖစ္တယ္။ အန္အယ္လ္ဒီက ေရႊဂုံတုိင္ေၾကညာခ်က္ကို ခုိင္ခုိင္ၿမဲၿမဲဆုပ္ကုိင္ၿပီး ရပ္ခံေနသမွ်ကာလ ပတ္လုံး နအဖရဲ႕ အဲဒီေထာင္ေခ်ာက္ဟာ ဘာတန္ဖုိးမွ ရွိလာမွာမဟုတ္ဘူး။ အန္အယ္လ္ဒီ သုိ႔မဟုတ္ စီအာပီပီ မပါဘဲ အဲဒီေရြးေကာက္ပြဲကုိ နအဖ က ဇြတ္အတင္းက်င္းပလုိ႔ ၿပီးစီးသြားေစဦးေတာ့၊ အဲဒီေရြးေကာက္ပြဲကေန နအဖဟာ သူလုိခ်င္တာ ဘာတခုမွ ရမွာမဟုတ္ဘူး။ အဲဒါကုိ နအဖကိုယ္တုိင္လည္း သိေနတယ္။

အမွန္ေတာ့ ‘ျဖစ္ႏုိင္တာ’ ဆုိတဲ့ စကားလုံးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္ဟာ ဖြင့္ဆုိသူရဲ႕ သေဘာထား ရပ္တည္ခ်က္ေပၚမွာသာ မူတည္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဖြင့္ဆုိသူရဲ႕ သေဘာထားရပ္တည္ခ်က္က ‘ျဖစ္ႏုိင္တာ’ ဆုိတဲ့ စကားလုံးရဲ႕ပမာဏကုိ ဆုံးျဖတ္တာျဖစ္ပါတယ္။

အညံ့မခံ အလံမလွဲတုိက္ပြဲကို ရဲရဲတုိက္ ေအာင္ပြဲကုိ ရဲရဲရယူတဲ့ စိတ္ဓာတ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြ ကမာၻ႔သမုိင္းမွာ အမ်ားအျပား ရွိခဲ့ပါတယ္။

ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္း အျဖစ္အပ်က္တခုအေၾကာင္း အရင္ဆုံး ေျပာျပခ်င္တယ္။ ဂ်ာမဏီနာဇီနဲ႔ အီတလီ၊ ဂ်ပန္ဖက္ဆစ္တပ္ေတြက ကမာၻ႔ေဒသအမ်ားစုကုိ သိမ္းပုိက္စိုးမုိးထားၾကတယ္။ လန္ဒန္ၿမဳိ႕ဟာလည္း ဂ်ာမန္ေလယာဥ္ေတြက ဗုံးႀကဲတုိက္ခုိက္ေနလုိ႔ စိစိညက္ညက္ေၾကေနၿပီ။ ျပင္သစ္လည္း က်သြားၿပီ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ၿဗိတိသွ်အစိုးရအဖုိ႔ အလုပ္သင့္ဆုံး ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးကေတာ့ ဟစ္တလာနဲ႔ ေစ့စပ္ညိႇႏႈိင္းၿပီး စစ္ေျပၿငိမ္းဖုိ႔ေပါ့။ ဟစ္တလာ သိမ္းပုိက္ထားတဲ့ နယ္ေျမေဒသ မွန္သမွ်ကို ဟစ္တလာလက္ထဲ တရား၀င္အပ္ႏွင္းလုိက္ဖုိ႔ေပါ့။ တနည္းေျပာရရင္ လက္နက္ခ် အ႐ႈံးေပးလုိက္ဖုိ႔ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလို ၿဗိတိသွ်ကြၽန္းစု ကုိယ္တုိင္အပါအ၀င္ ၿဗိတိသွ်အင္ပါယာတခုလုံး နာဇီဖက္ဆစ္ေတြရဲ႕ ေခ်မႈန္းတုိက္ခုိက္ သိမ္းပုိက္ျခင္း ခံေနရခ်ိန္မွာ ၿဗိတိသွ်၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၀င္စတန္ခ်ာခ်ီရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ကို ၾကည့္လုိက္ပါ။ “ဘယ္ေလာက္ပဲ အရင္းအႏွီး ေပးရပေစ၊ က်ဳပ္တို႔ဟာ ပင္လယ္ကမ္းေျခေတြမွာ တိုက္မယ္၊ ေလယာဥ္ကြင္းေတြမွာ တိုက္မယ္။ က်ဳပ္တို႔ဟာ လယ္ကြင္းေတြထဲမွာလည္း တိုက္မယ္၊ လမ္းမေတြေပၚမွာလည္း တိုက္မယ္။ က်ဳပ္တို႔ဟာ ေတာင္တန္းေတြေပၚမွာလည္း တိုက္မယ္။ က်ဳပ္တို႔ဘယ္ေတာ့မွ လက္နက္မခ်ဘူး” ("Whatever the cost may be, we shall fight on the beaches, we shall fight on the landing grounds, we shall fight in the fields and in the streets, we shall fight in the hills; we shall never surrender." ChurchillWe will never surrender) တဲ့။ အဲဒီေနာက္ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံ ဘယ္လုိရပ္တည္ခဲ့သလဲ။ ဒုတိယကမာၻစစ္ ဘယ္လုိ အဆုံးသတ္သြားသလဲ။ အားလုံးသိၾကတဲ့အတုိင္းပဲ။

ေနာက္အျဖစ္အပ်က္တခုကေတာ့ ပုိလန္ႏုိင္ငံက အာဏာရွင္ကြန္ျမဴနစ္အစိုးရနဲ႔ လက္ခ်္ဗာ၀င္းဆား ဦးေဆာင္တဲ့ အလုပ္သမားေသြးစည္းညီၫြတ္ေရးသမဂၢတုိ႔ရဲ႕ တုိက္ပြဲပါ။ ကြန္ျမဴနစ္အစိုးရရဲ႕ ျပင္းထန္တဲ့ ဖိႏွိပ္မႈေတြရွိေနတဲ့ၾကားက အဲဒီအဖြဲ႔ဟာ ေျမေပၚတ၀က္ ေျမေအာက္တ၀က္ အေနအထားနဲ႔ ႀကံ့ႀကံ့ခံလႈပ္ရွားခဲ့ၿပီး ေတာ္လွန္ေရးအေျခအေန ရင့္မွည့္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ ျပည္သူကုိ ျပတ္ျပတ္သားသားဦးေဆာင္ၿပီး ေအာင္ပြဲကုိ အရယူခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္တခုက ဆာဗီးယားႏုိင္ငံက အတုိက္အခံေတြရဲ႕လႈပ္ရွားမႈ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဘာစနီးယားနဲ႔ ခ႐ုိေအးရွား ႏုိင္ငံေတြ ခြဲထြက္သြားၿပီးတဲ့ေနာက္ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲမွာ သမၼတေလာင္း ေကာ့စတာနီဆာ ဦးေဆာင္တဲ့ အတုိက္အခံေတြက မဲအသာရေနတဲ့အခ်က္ ထင္ရွားေပၚလြင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ရွိသမၼတ မီလုိစီဗစ္က အ႐ႈံးကုိ ၀န္မခံဘဲ စစ္တပ္ကုိ အသုံးျပဳၿပီး သူ႔အာဏာတည္ၿမဲေရးအတြက္ ဉာဏ္နီဉာဏ္နက္ေတြ ထုတ္ေနပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ေကာ့စတာနီဆာက ေရြးေကာက္ပြဲမွာ သူအႏုိင္ရရွိတယ္လုိ႔ ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ ျပတ္ျပတ္သားသား ေၾကညာလုိက္ပါတယ္။ သူရဲ႕ ရဲ၀ံ့ျပတ္သားတဲ့ အဲဒီလုပ္ေဆာင္ခ်က္ေၾကာင့္ တေလွ်ာက္လုံး မီလုိစီဗစ္ ခုိင္းသမွ်ကုိ ေလွ်ာက္လုပ္ခဲ့ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္တခ်ဳိ႕ ထြက္ေပၚလာခ်ိန္မွာ ဇေ၀ဇ၀ါ ျဖစ္ေနခဲ့တဲ့ ဆာဗီးယားစစ္တပ္ဟာ ေျခာက္အိပ္မက္က လန္႔ႏုိးလာၿပီး အတုိက္အခံေတြ ဦးေဆာင္တဲ့ ျပည္သူလူထုဘက္က ျပတ္ျပတ္သားသား ရပ္တည္လုိက္ပါတယ္။ ဒီလုိနဲ႔ ဆားဗီးယားရဲ႕ ကံၾကမၼာဟာ တဆစ္ခ်ဳိး ေျပာင္းလဲသြားခဲ့ရတယ္။

ေနာက္ထပ္ထင္ရွားတဲ့ ဥပမာတခုကေတာ့ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဖိလစ္ပုိင္ႏုိင္ငံက “ျပည္သူ႔အာဏာလႈပ္ရွားမႈ” ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက အာဏာလက္ရွိ သမၼတမားကုိ႔စ္နဲ႔ အတုိက္အခံေခါင္းေဆာင္ ကုိရာဇန္အကြီႏုိတုိ႔ ယွဥ္ၿပဳိင္တဲ့ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲမွာ အကြီႏုိ အႏုိင္ရရွိတဲ့ ရလဒ္ေတြ ထြက္ေပၚလာေနေပမယ့္ မားကုိ႔စ္ဟာ အာဏာကုိ ဆက္လက္ဆုပ္ကုိင္ထားႏုိင္ဖုိ႔ ေနာက္ဆုံးအခ်ိန္အခါအထိ ႀကဳိးပမ္းခဲ့တယ္။ ဒီအခါမွာ ဘယ္တုန္းကမွ ႏုိင္ငံေရးသမား မဟုတ္ခဲ့တဲ့ မုဆုိးမတဦးလည္းျဖစ္သူ ကုိရာဇန္အကြီႏုိက ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မိမိအႏုိင္ရရွိေၾကာင္း ရဲရင့္ျပတ္သားစြာ ေၾကညာၿပီး လူထုလႈပ္ရွားမႈႀကီးကို ဦးေဆာင္ဆင္ႏႊဲလုိက္တာေၾကာင့္ ေနာက္ဆုံးမွာ မာ့ကို႔စ္ ျပည္ပကုိ ထြက္ေျပးသြားခဲ့ရၿပီး အာဏာရွင္စနစ္လည္း ၿပဳိလဲသြားခဲ့ရပါေတာ့တယ္။

အခုတင္ျပခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြမွာ အတုိက္အခံ လူထုေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ “ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံေရး” ဆုိတာကို လက္ရွိအာဏာရအစုိးရ ေပးသေလာက္ယူ ေကြၽးသေလာက္စားၿပီး လိမ္လိမ္မာမာေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရးလုိ႔သာ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ခဲ့ၾကမယ္ဆုိရင္ အဲဒီႏုိင္ငံေတြက ျပည္သူလူထုေတြဟာ အခုထိ အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္မွာ ဆက္ၿပီးေနေနၾကရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္တခါ နအဖရဲ႕ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲဆုိင္းခ်က္အတုိင္း လုိက္ကဖုိ႔ ျပင္ေနသူေတြ အၿမဲေမးေလ့ရွိတဲ့ ေမးခြန္းတခုရွိပါေသးတယ္။ အဲဒါက “ဒီေရြးေကာက္ပြဲမ၀င္ရင္ ဘာလုပ္ၾကမွာလဲ” ဆုိတဲ့ ေမးခြန္းပဲ။

အဲဒီေမးခြန္းကုိၾကားေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ သုံးေလးႏွစ္ေလာက္က ဖတ္ဖူးခဲ့တဲ့ အာကစားဂ်ာနယ္တခုထဲက ေဆာင္းပါးတပုဒ္ကုိ သြားအမွတ္ရမိတယ္။ အဲဒီေဆာင္းပါးမွာ ျမန္မာ့ေဘာလုံးေရႊေခတ္ (ဗဟာဒူးတို႔ေခတ္) ေဘာလုံးသမားႀကီးတေယာက္ရဲ႕စကားကို ေဆာင္းပါးရွင္က ကုိးကားေဖာ္ျပထားတယ္။ ျမန္မာ့ေဘာလုံးအသင္းဟာ မိမိထက္အင္အားပုိႀကီးတဲ့ အသင္းေတြရဲ႕ ခံစစ္ကုိ ဘယ္လုိခ်ဳိးေဖာက္ၿပီး ဂုိးေတြသြင္းယူႏုိင္ခဲ့သလဲ ဆုိတဲ့ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဆာင္းပါးရွင္က ေမးၾကည့္ေတာ့ အဲဒီေဘာလုံးသမားႀကီးက ေဟာသလုိေျပာခဲ့ပါသတဲ့။ “ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ အေျခခံနည္းစနစ္ကေတာ့ ႐ုိး႐ုိးစင္းစင္းကေလးပဲဗ်၊ ကုိယ္ေဘာလုံးရရင္ လြတ္ေနတဲ့ ကုိယ့္အသင္းသားကို အျမန္ဆုံးရွာၿပီး ေဘာလုံးကုိ အျမန္ဆုံးပုိ႔ေပး… ဒါပဲဗ် ... အခ်ိန္တန္ေတာ့ ဂုိးေတြရသြားတာပါပဲ”။

အဲသလုိပါပဲ။ ဒီကေန႔ ျမန္မာ့ပစၥကၡႏုိင္ငံေရးအေျခအေနက မ႐ႈပ္ပါဘူး။ ရွင္းရွင္းေလး ႐ုိး႐ုိးစင္းစင္းေလးပါ။ ၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ Mandate ရထားတဲ့ အန္အယ္လ္ဒီ၊ စီအာပီပီတုိ႔အေနနဲ႔ ရွစ္ေလးလုံးအေရးေတာ္ပုံႀကီးအတြင္း ျပည္သူေတြ ေတာင္းဆုိခဲ့ၾကတဲ့ အရာေတြကို ကုိယ္စားျပဳတဲ့ အေျခခံမူေတြကို ခုိင္ခုိင္ၿမဲၿမဲဆုပ္ကုိင္ၿပီး (ဦး၀င္းတင္ ေျပာသလုိ) ျပည္သူေတြဘက္ မ်က္ႏွာမူရပ္တည္ေပးၾကဖုိ႔ပါပဲ။ မွန္မွန္ကန္ကန္ ရပ္တည္ေနျခင္းဟာ ထက္ထက္ျမက္ျမက္ အလုပ္လုပ္ေနျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိ အန္အယ္လ္ဒီက ထုတ္ျပန္တဲ့ “ေရႊဂုံတုိင္ေၾကညာခ်က္” ဟာ ျပည္သူေတြရဲ႕ဆႏၵကုိ ထင္ဟပ္ထားတဲ့၊ ျပည္သူေတြရဲ႕အက်ဳိးစီးပြားကို မ်က္ႏွာမူထားတဲ့ ေၾကညာခ်က္ပါ။ ဒီေၾကညာခ်က္ဟာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အန္အယ္လ္ဒီရဲ႕ အေျခခံမူလည္းျဖစ္တယ္။ တကယ္တမ္းေျပာရရင္ ႏုိင္ငံေရးမွာ အလွည့္အေျပာင္းေတြ၊ အက်ပ္အတည္းေတြ ေတြ႔ႀကဳံရစၿမဲပါ။ ေခ်ာ့လုံး ေျခာက္လုံးေတြနဲ႔လည္း ႀကဳံရစၿမဲပါ။ ဘယ္လုိပင္ ေခ်ာ့ေခ်ာ့၊ ေျခာက္ေျခာက္၊ ဘယ္လုိပင္ အက်ပ္အတည္းေတြနဲ႔ ႀကဳံရႀကံဳရ ျပည္သူေတြရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားကုိ မေသြဖည္ဖုိ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ဆႏၵကုိ ထင္ဟပ္ထားတဲ့ အေျခခံမူေတြကို မေသြဖည္မိေစဖုိ႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ မူမွန္မွ အလုပ္မွန္မယ္။ အလုပ္မွန္မွ ေအာင္ပြဲခံမွာပါ။

တကယ္ေတာ့ အမွန္တရားက ျပည္သူေတြဘက္မွာပါ။ ျပည္သူေတြရဲ႕ဆႏၵနဲ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕အားကသာ အရာရာကုိ အဆုံးအျဖတ္ေပးမွာပါ။ ျပည္သူနဲ႔ အမွန္တရားကသာ တေန႔ေန႔တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ မလြဲမေသြေအာင္ပြဲခံရမွာပါ။ ေစာေစာကေျပာသလုိ ဂုိးဆုိတာ အခ်ိန္တန္ရင္ မလြဲမေသြ ရလာမွာပါ။ အခုအခ်ိန္မွာ ေဘာလုံးဟာ နအဖကြင္းဘက္ နအဖ ေျခထဲမွာပါ။ ညစ္ပတ္မႈအေပါင္း သရဖူေဆာင္းခဲ့လုိ႔ ႏုိင္ငံေရးအရ အ႐ႈံးႀကီး႐ႈံးၿပီး ပရိသတ္ခ်ဥ္ဖတ္ျဖစ္ေနရတဲ့ နအဖဟာ ခုခ်ိန္မွာ သူ႔ေျခထဲက ေဘာလုံးကို ေဘးကုိလည္း ကန္မထုတ္ရဲ၊ ၿပဳိင္ဘက္အသင္းကုိလည္း တုိက္စစ္မဖြင့္ရဲ၊ အခ်ိန္လည္း သိပ္ဆြဲလုိ႔မရေတာ့တဲ့ အေျခအေနပါ။ အေျခခံေသနဂၤဗ်ဴဟာ မွန္ကန္ၿပီး ကစားကြက္ေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ကစားေနလုိ႔ ႏုိင္ငံေရးအရ အသာစီးရေနတဲ့ လူထုေခါင္းေဆာင္ေတြက နအဖ ေၾကာက္အားလန္႔အားနဲ႔ ကန္ထုတ္လုိက္တဲ့ ေဘာလုံးကုိ ကုိယ္ကြင္းကုိယ့္ေျခထဲ ေရာက္လာတဲ့အခါ ဘာလုပ္ရမယ္ဆုိတာ စဥ္းစားထားၿပီးသားျဖစ္တယ္ဆုိတာ ေသခ်ာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကုိယ့္ေျခထဲေရာက္လာမယ့္ ေဘာလုံးကို ဘယ္လုိျပန္ကန္မယ္ ဘယ္လုိဂုိးသြင္းမယ္ ဆုိတာကေတာ့ ႀကဳိေျပာထားရမယ့္ ကိစၥမဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလုိအခ်ိန္ ဒီလုိအေျခအေနမ်ဳိးမွာ တကယ္တမ္း ေခါင္းစားရမွာက နအဖပါ။ အဲဒါကို နအဖ ဘက္က ကူၿပီး ေခါင္းစားေပးေနသူမ်ားကို ေျပာခ်င္တဲ့ စကားတခြန္းက “ဒီေရြးေကာက္ပြဲမ၀င္ရင္ ဘာလုပ္ၾကမွာလဲ ဆုိတဲ့ ေမးခြန္းရဲ႕အေျဖကို ခင္ဗ်ားတုိ႔ မသိေပမယ့္ ျမန္မာျပည္သူလူထုႀကီးက သိတယ္” ဆုိတဲ့ စကားပဲျဖစ္ပါတယ္။

ေခတ္ၿပိဳင္ မွ ကူးယူေဖၚျပပါသည္

M Y A N M A R

A LAND FULL OF ILLUSIONS

What do we know about Myanmar? The information that we have comes mostly from organisations that maintain a difficult relationschip with the country's leadership. They relate sometimes-extreme stories about the situation in the land, of wich without doubt many are true, but still there is an amount of scepticism attached. Forty years of dictatorship have left the people poor and repressed, but the opposition profits from the terrorising of the military and is therefore not the most reliable source.

In almost every village there is a monastery to be found, many of wich are are several hundred years old. These are beautiful teak wood buildings. Most of the monasteries are open to the general public. A donation is gratefully accepted but there is no one that chechs this. And why should they, it is all about your own karma. If you think that you can slip in ethout donating that it is your lost opportunity.

Lake Inle lies at 900 m high and is surrounded by mountain ranges. Is is all so beautiful but it is not the beauty of the lake that is the main attraction. The wonder of the lake is the people that live their whole life on the water, Amongst them the people known as the leg rowers. These fisherman balance on the prow of their small, flat-bottomed boats. They stand, like a large bird on one leg, holding behind the knee of the other leg, a paddle, with which they propel the boat along.

In the 39th street live the Moustache Brothers.Hanging on the walls are large photos of the opposition leader Aung San Suu kyi. They are huge fans of hers, but are fundamentally against her request for a boycott on economic and tourist trade. Who would be the victim of such a boycott? Who would be damaged the most? The people or the Junta? The American boycott is 10yrs old and what has it delivered except misery for the people.

 INDONESIA

Aid dispatched after hunger-related deaths in Papua

JAKARTA, 18 September 2009 (IRIN) - The Indonesian government said it will send a team to a poor district in eastern Papua Province after a rights group reported deaths from hunger and associated diseases there. Swadiatma, an adviser to the Coordinating Ministry for People's Welfare, said the team of officials would be dispatched this week to the isolated district of Yahukimo in Papua to investigate reports of the deaths, and assess the long-term needs of the population.

“Our team will see for ourselves the situation on the ground, so we can take measures to achieve sustainable food security,” Swadiatma, who goes by one name, told IRIN. He said Minister Aburizal Bakrie had asked the provincial government to deliver food supplies such as rice, noodles and sugar to the affected areas. “Transporting them is not an easy task, given the rugged terrain, and they have to use a helicopter or a small plane,” he added.

Yahukimo District chief Ones Pahabol said food shortages had hit 25 areas in the district, and that 80 percent of Yahukimo's population lived in remote highland areas, and their staple food was sweet potato. Yomes Bomse, chairman of the People's Health Council, a community-based body in Yahukimo, set up by the Health Ministry, said 49 people had died in the past three months. “So far those affected have yet to receive adequate health care,” he said.

The Hong Kong-based Asian Human Rights Commission (AHRC) NGO on 16 September said it had received information from local NGOs and civil society groups that 113 villagers had died in Yahukimo since January due to hunger and associated diseases after crop failures.

Harvest failure

“The harvest failure this year caused by climate change resulted in deaths,” the AHRC said in a statement. “Yahukimo is remote and isolated. Daily food sources come from home grown produce such as sweet potato or potato. If villagers fail to harvest enough produce to support their families, they immediately face starvation,” it said. The AHRC also accused the Indonesian government of neglect and said the lack of roads or public infrastructure aggravated food insecurity.

The recent food shortage is not the first to hit Yahukimo. In 2005, local media reported that 55 people died of starvation due to harvest failure, prompting the central government to send officials to the region. Twelve food storage facilities were built in the district in 2006 to help those who had suffered from crop failure, but AHRC said this was ineffective, because the warehouses were not suitable for storing sweet potatoes.

Swadiatma denied that the storage facilities had failed to help villagers, saying that food shortages this time had hit areas where such facilities had not been built.

atp/ey/cb/bp

CNN YAWD SERK SHAN STATE

စိမ္းလဲ့ကန္သာ လူသတ္မႈ ဆက္မလိုက္ရန္ နအဖ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ညႊန္ၾကားထား

စိမ္းလဲ့ကန္သာ လူသတ္မႈ ဆက္မလိုက္ရန္ နအဖ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ညႊန္ၾကားထား

မိုးမခအေထာက္ေတာ္၊ ရန္ကုန္ ၾသဂုတ္ ၂၊ ၂၀၀၉
ၾကိဳင္ၾကိဳင္တို ့မ်ားရက္စက္လိုက္တာ

ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္၂၀၀၈ ေဖေဖၚ၀ါရီလက မိသားစုလိုက္ အသတ္ခံခဲ့ရသည့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕စိမ္းလဲ့ကန္သာလမ္း လူသတ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ထပ္မံစံုစမ္းေဖၚထုတ္ျခင္း မျပဳရန္ နအဖ စစ္ေခါင္းေဆာင္ပုိင္းမွ ၫႊန္ၾကားထားေၾကာင္း ထိုအမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး စံုုစမ္းေဖၚထုတ္ရာတြင္ ပါ၀င္ခဲ့သည့္ အမည္မေဖၚလိုသူ ရဲအရာရွိတဦးက ေျပာဆိုသည္။
 
အဆိုပါ ရဲအရာရွိက ေျပာဆိုရာတြင္ “ျဖစ္ခါစက ဒီအမႈက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က လူခ်မ္းသာ အလႊာကို ေတာ္ေတာ္ တုန္လႈပ္သြားခဲ့တယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ဧည့္ေဂဟာနဲ႔ ကပ္ေနလ်က္နဲ႔ ဘာေၾကာင့္ ေသနတ္သံမၾကားသလဲ ဆိုၿပီး အဲဒီအနားက လံုၿခံဳေရးေတြလည္း အစစ္ခံရ၊ ေနာက္ ရဲခ်ဳပ္ကိုတိုင္ ဆင္းလာၿပီး အခင္းျဖစ္တဲ့အိမ္မွာ ေသနတ္ေတာင္ စမ္းပစ္ႀကည့္ၿပီး ျပင္ပက အသံၾကားမၾကား စစ္ေဆးခဲ့ေသးတယ္။ သံုးထားတဲ့ က်ည္ဆံအေပၚ မူတည္ၿပီး အဲဒီေသနတ္အမ်ိဳးအစား ကိုင္ေဆာင္တဲ့သူ ေတြအားလံုး ေခၚေမးတာေတြ လုပ္ခဲ့တယ္၊ ဒါေပမယ့္ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ အမႈရုပ္လံုးေပၚလာခ်ိန္မွာ အထက္က အမိန္႔နဲ႔ အမႈကို ဆက္မလုိက္ေတာ့ဖို႔ ၫႊန္ၾကားလာတယ္၊ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုတာမသိေပမယ့္ သဲလြန္စေတြက နအဖ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းကို ၫႊန္ျပေန တာေၾကာင့္လို႔ အားလံုး နားလည္လိုက္ၾကတယ္”
ဟုဆိုသည္။

ယမန္နွစ္ဆန္းက ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သည့္ စိမ္းလဲ့ကန္သာလမ္း လူသတ္မႈတြင္ ေတာင္ပိုင္ေစာ္ဘြား၏ သားျဖစ္သူ ဦးခ်ာလီ၊ ဇနီးျဖစ္သူ ေဒၚစန္းစန္းျမႏွင့္ သမီးႏွစ္ေယာက္၊ အိမ္ေဖၚတေယာက္ စုစုေပါင္း ၅ေယာက္ရက္စက္စြာ အသတ္ခံခဲ့ရၿပီး ေနအိမ္မွ မီးခံေသတၱာ ၁၀လံုးအနက္ ၇လံုးမွ ရတနာႏွင့္ ေဒၚလာေငြမ်ား ယူေဆာင္သြားခဲ့ၿပီး သားမက္ျဖစ္သူ ဦးသုေဇာ္မွာ ၃လခန္႔ေခၚယူ စစ္ေဆးျခင္းခံခဲ့ရသည္။ ေဒၚစန္းစန္းျမမွာ ဖဆပလခတ္က မိုးကုတ္သူေဌး ဦးျမေမာင္၏ သမီးျဖစ္ၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၏ အခ်မ္းသာဆံုး စာရင္း၀င္ မိသားစု တစုျဖစ္သည္။

နအဖ စစ္ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊ၏ သမီးျဖစ္သူ မဂၤလာေဆာင္တြင္ ၀တ္ဆင္ထားသည့္ လက္၀တ္ရတနာစိန္ထည္မ်ားမွာ အသတ္ခံရသူ ေဒၚစန္းစန္းျမတို႔၏ ပစၥည္းျဖစ္ၿပီး ဦးခ်ာလီေဒၚစန္းစန္းျမတို႔က နအဖ ေခါင္းေဆာင္ သားသမီးမ်ားကို လက္၀တ္ရတနာမ်ား ငွားရမ္းေပးထားခဲ့သည္ဆိုသည္ သတင္းမ်ားလည္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ လူကံုထံ အသိုင္းအ၀ိုင္းတြင္ ထြက္ေပၚေနခဲ့ၿပီး ထိုဆက္ဆံေရးေၾကာင့္ ရက္စက္စြာ အသတ္ခံရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ယံုၾကည္လ်က္ရွိၾကသည္။

ရင္းခ်ာသည့္ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းမက်န္ရွိပဲ သားမက္ျဖစ္သူ တဦးသာ က်န္ရွိခဲ့ကာ ေနအိမ္မွ က်န္ရစ္ခဲ့သည့္ တန္ဘိုးမနည္း လွသည့္ ရတနာမ်ားႏွင့္ ေငြမ်ားကို ရဲဘက္မွ သိမ္းဆည္းသြားခဲ့သည္ဟုလည္း သိရွိရသည္။ က်ိက်ိတက္ ခ်မ္းသာသည့္ မိသားစုမွာ ေသဆံုးၿပီးေနာက္ အေလာင္းျပင္ရန္ အ၀တ္အစားကို သူတို႔ပိုင္ဆိုင္သည့္ အိမ္မွ ယူခြင့္မရွိပဲ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းေတြက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေစ်းမွ ခပ္ေပါေပါ အ၀တ္အစားကို ၀ယ္ယူၿပီး ဆင္ေပးခဲ့ရသည္ဟုလည္း အသုဘတြင္ သတင္းသြားယူခဲ့သည့္ သတင္းေထာက္တဦးကေျပာ ဆိုသည္။

ထိုအမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ျပည္တြင္း ထုတ္ေ၀သည့္ သတင္းဂ်ာနယ္မ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားၿပီးခါစတြင္ အနည္းငယ္ ေဖၚျပခဲ့ၾကေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္း ဆက္လက္ေရးသားျခင္း မျပဳရန္ စာေပစိစစ္ေရးက ပိတ္ပင္ခဲ့သည္။ ထိုေနာက္ ၃ လခန္႔အၾကာတြင္ ျပဳလုပ္သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ တခုတြင္ ရဲခ်ဳပ္ျဖစ္သူ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ခင္ရီက ထိုအမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေမးျမန္းခ်က္ကို ေျဖၾကားရာတြင္ “ကၽြန္ေတာ္တို႔ ခန္႔မွန္းထားတာေတြရွိပါတယ္။ နီးစပ္ေနပါၿပီ” ဟုေျပာဆိုခဲ့ေသာ္လည္း ထိုေနာက္မည္သည့္ ထုတ္ျပန္ေၾကျငာခ်က္မွ ျပဳလုပ္သည္ကို မေတြ႕ရွိရေတာ့ေပ။ ၂လ ၃လၾကာၿပီး အခ်ိန္ထိ ခန္႔မွန္းထားတာေတြ ရွိပါတယ္ဟု ဆိုျခင္းသည္ စာဖတ္သူမ်ား ကိုရယ္စရာ ျဖစ္ေစခဲ့သည္။

ဖီလစ္ပိုင္ျပည္သူျပည္သား မ်ားႏွင့္အတူ အာဏာရွင္စံနစ္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္း ၿပီး ဒီမိုကေရစီစံနစ္ ရေအာာင္ ဦးေဆာင္ ခဲ့သူ အာဇာနည္တဦး ကြယ္လြန္သြား ပါေၾကာင္း

CORAZON AQUINO DEIS 

Philippines lost a National Treasure

 

MANILA (Reuters) - 

Corazon Aquino of the Philippines, whose conquest of one of the 20th century's most corrupt dictators made her a global icon of democracy, died on Saturday after a 16-month battle against colon cancer. She was 76.

Her family announced she died in the early hours of Saturday at the hospital where she had been admitted over one month ago. A private mass was held in her room shortly before her death, and all five children were at her bedside when the end came.

"Our mother peacefully passed away at 3:18 a.m. (1918 GMT Friday) of cardio-respiratory arrest," her son, Senator Benigno Aquino Jr., told reporters.

Born on January 25, 1933 into one of the country's richest families, the Cojuangcos, Aquino grew up in a world of wealth and politics, being the daughter of a three-time congressman. She married Benigno, one of the country's most promising politicians, and they had four daughters and a son before he was thrown into prison by Marcos and then forced into exile.

Aquino seemed frail in later years, but was still game for a fight when she thought it necessary. She brought half a million people onto the street in the 1990s when her successor Ramos flirted with the idea of trying to extend his term in office. 

She was involved in protests that brought an end to the presidency of Joseph Estrada in 2001, and has supported the campaign to remove current President Gloria Macapagal Arroyo after her one-time ally was accused of corruption and election fraud.

Arroyo, who is in the United States on a visit, announced a 10-day period of national mourning and said in a message: "Today the Philippines lost a national treasure. She helped lead our nation to a brighter day."

U.S. Secretary of State Hillary Clinton said: "Like millions of people worldwide, Bill (former U.S. President Bill Clinton) and I were inspired by her quiet strength and her unshakable commitment to justice and freedom. We join the American and Filipino people in honoring her life and memory."

Her arch-foe Imelda Marcos, who returned to the Philippines after her husband died in exile, said: "Now that Cory is with the Lord, let us all unite and pray for the Filipino people."

(Writing by Raju Gopalakrishnan; Editing by Dean Yates)

႐ုိက္တာသတင္း႒ာနမွ သတင္း အား ကူးယူေဖၚျပပါသည္။

JUDGMENT DAY

နအဖ ၏ နိဂုံး

ယေန႔ သည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေပၚ တဘက္သတ္ မတရား စဲြဆိုထားေသာ ကမာၻေက်ာ္ အမႈႀကီးအား၊ စီရင္ခ်က္ ခ်မွတ္ မည့္ေန႔ ျဖစ္ပါသည္။ ေဒၚစုသည္ အျပစ္ မရွိေၾကာင္း ကို ကိုယ္တိုင္ လည္း ျပတ္သားစြာ ေျပာထားၿပီး၊ ဥပေဒ ေၾကာင္း အရလည္း အျပစ္ မရွိေၾကာင္း မွာ အထင္အရွား ျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ ပညာဉာဏ္ ႀကီးမား ေသာ ေဒၚစု သည္ နအဖ ၏ လူမဆန္စြာျဖင့္ သူမအား ဥပေဒ မဲ့ အဆိုးဆုံး ျပစ္ဒဏ္ ခ်မွတ္ မည္ကိုၾကိဳတင္ သိထားၿပီျဖစ္၍ အသင့္ျပင္ထားၿပီးျဖစ္သည္။

ထို အမႈသည္ အံ့ဖြယ္ေကာင္း ေလာက္ေအာင္ မွားယြင္းေန ၿပီး အေျခအျမစ္ မရွိ သည္ကို နအဖထိပ္ပိုင္း ေခါင္းေဆာင္းႀကီးမ်ား မွလဲြ၍ တကမာၻလုံး သိၿပီးျဖစ္ပါသည္။ သူတပါး ပိုင္နက္ထဲ က်ဴးေက်ာ္ ဝင္ေရာက္ တဲ့ သူခိုး အား မဖမ္း ပဲ၊ အိမ္ရွင္ ကို ဖမ္းသည့္ ဥပေဒ သည္ ေက်ာက္ေခတ္ ၌ ပင္ မရွိခဲ့ပါေျခ။ သို႔ေသာ္ နအဖ သည္ အမွား ကို အမွန္ျပင္ ျဖစ္ေအာင္ ျပင္လိုေသာ လူမ်ား မဟုတ္၍၊ ဤအမႈအား တဘက္သတ္ စီရင္ခ်က္ ကို ဇြတ္ ခ်မည္ မွာ ေျမႀကီးလက္ခတ္ မလဲြပါ။

သို႔ေသာ္ နအဖ တို႔ ေမ့ေလ်ာ့ေနေသာ အခ်က္ႏွစ္ခု ရွိပါသည္၊ ၎မွာ ထိုသို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႈးႀကီး တဦးတည္း ဦးေဏွာက္ မဲ့မႈေၾကာင့္ နအဖႀကီး စတင္ၿပိဳကဲြရန္ အစၿပိဳး ဖန္တီးေပးလိုက္ျခင္း ျဖစ္ေတာ့သည္။ နအဖ အတြင္း ကိုယ္၌ မွာပင္ ျခစားၿပီး  ၿပိဳလဲ လုနီးပါး ျဖစ္ေနရာမွ အခုလို အဆုံးသတ္ အၿပီးအပိုင္ ၿပိဳလဲ ေအာင္လိုက္ျခင္းေပတည္း။ ေနာက္ တခ်က္မွာ ေဒၚစု သည္ ျမန္မာျပည္သူျပည္သား အားကုိယ္စားျပဳၿပီး၊ ျမန္မာျပည္သူျပည္သား မ်ား မွာလည္း ေဒၚစု ႏွင့္ တသားတည္း ျဖစ္ေနျခင္း ပင္တည္း။

ထို႕ေၾကာင့္ ယေန႕ မွ စ၍ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႈးႀကီး ႏွင့္ တကြေသာ အလိုေတာ္ ရွိေပါင္းတို႔၊ သင့္တို့ ၏ ထာဝရခ်ဳပ္ၿငိမ္းမႈအတြက္ အဆိုးဆုံး ကို အဆင္သင့္ ျပင္ထား ၾကပါေလာ့။ သင္တို႔ ကို အဆုံးအျဖတ္ ေပးမည့္ JUDGMENT  DAY သည္ မၾကာမည္ သင္တို႔ထံ ေရာက္လာ ေတာ့မည္။ 

ကံရာဇာႀကီး

NAGALAND အပိုင္း [၁]

ပထဝီအေနအထား
နာဂျပည္နယ္ သည္ အိႏၵိယႏူိင္ငံ ၏ အေရွ႕ေျမာက္အဖ်ား တြင္တည္ရွိေသာ ေတာင္ေပၚေဒသျပည္နယ္တခု ျဖစ္ၿပီး၊ အေရွ႕ဖက္တြင္ ျမန္မာႏူိင္ငံ၊ အေနာက္ဖက္ တြင္ အာသံျပည္နယ္၊ ေတာင္ဖက္တြင္ မဏိိပူရ္ ျပည္နယ္၊ ႏွင့္ ေျမာက္ဖက္ တြင္ အာ႐ုံခ်ာပရာေဒ့ရွ္ ျပည္နယ္ တို႔ျဖင့္ နယ္နမိတ္ ျခင္းဆက္စပ္ လွ်က္ရွိသည္။ နာဂျပည္နယ္ ၏ ၿမိဳေတာ္ မွာ "ကိုဟီမ [Kohima]" ျဖစ္ၿပီး၊ အႀကီးဆုံးၿမိဳ႕ မွာ ဒိမၼပူရ္ [Dimapur] ျဖစ္သည္။ အက်ယ္အဝန္း အားျဖင့္ အစုစုေပါင္း စတုရန္းမိုင္ ၆,၄၀၁ မိုင္ [ ၁၆,၅၇၉ စတုရန္း ကီလိုမီတာ ] ရွိၿပီး၊ လူဦးေရ ႏွစ္သန္းနီးပါး မွ် သာရွိ၍ အိႏိၵယျပည္ ၏ အငယ္ဆုံး ျပည္နယ္ တခုလည္း ျဖစ္သည္။ COORDINATES   25° 24′ 0″ N, 94° 4′ 48″ E

နာဂျပည္နယ္ သည္ ေတာင္ထူထပ္သည့္ အေလွ်ာက္  နာဂေတာင္တန္းႀကီး သည္ အာသံ ျပည္နယ္ ရွိ 'ျဗမၼာပုတၱရ ေတာင္ၾကား' မွ အစျပဳခါ အျမင္႔ ေပ၂,၀၀၀ ရွိၿပီး၊ ေတာင္ဘက္သို႔ တန္းဆင္း သြားပါသည္။ တခ်ဳိ႕ေနရာတြင္ အျမင့္ ေပ ၆,၀၀၀ ထိ ျမင့္၍၊ အျမင့္ဆုံးေတာင္ထြဋ္ မွာ ေပေပါင္း ၁၂,၅၅၂ ေပ ရွိ ေသာ 'စာရမၼတီ ေတာင္ထြဋ္' ဟုေခၚသည္။ ျမန္မာႏူိင္ငံ မွ 'ဖတ္ကိုင္ေတာင္တန္း' ႏွင့္ နာဂေတာင္တန္း သည္ ထို 'စာရမၼတီေတာင္ထြဋ္' တြင္ ေပါင္းဆုံမိပါသည္။ ေျမာက္ဖက္တြင္ 'ဒိုယန္' ႏွင့္ 'ဒီဖ'ူ ျမစ္ ႏွစ္သြယ္ က ဝန္းရံထားၿပီး၊ အေနာက္ေတာင္ဖက္ တြင္ 'ဘာလတ္(က္)ျမစ္၊ အေရွ႕ေတာင္အရပ္တြင္ 'ခ်င္းတြင္းျမစ္' တို႔ တည္ရွိၾက ၍ နာဂေတာင္တန္း ၏ နယ္နမိတ္မ်ား သဖြယ္ ျဖစ္လွ်က္ ရွိသည္။

သမိုင္းအက်ဥ္း

နာဂျပည္နယ္ ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေရွးအက်ဆုံး မွတ္တမ္း မ်ားတြင္ နာဂလူမ်ဳိးစု မ်ား၏ ႐ုိးရာဓေလ့ထုံးစံ မ်ား၊ ကုန္သြယ္မႈ အေလ့အထ အေၾကာင္း မ်ား ေလာက္သာေတြ႔ ရသည္။ 'နာဂ' ဟူေသာ အမည္သည္၊ နားတြင္ အေပါက္ေဖါက္ ထား၍ "နားကား" ေသာလူမ်ဳိး ဟု ျမန္မာစကား မွ ဆင္းသက္ လာႏူိင္သည္ ဟု ကိုးကားေျပာဆို ေလ့ရွိသည္။ မည္သို႔ဆိုေစ နာဂလူမ်ိဳးစု သည္ အာသံျပည္္၊ ျမန္မာျပည္ ႏွင့္ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး ႏွင့္ ႏူိင္ငံေရး မွာပါ ဆက္သြယ္ မႈရွိေနသည္။ ၁၈၁၆ ခု တြင္ နာဂျပည္နယ္ ႏွင္႔ အာသံျပည္နယ္ တို႕သည္ ျမန္မာမင္းတို႔၏ တိုက္႐ုိက္အုပ္ခ်ဳပ္ ေအာက္သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး ေနာက္၁၀ႏွစ္ အၾကာ ၁၈၂၆ခု တြင္၊ ၿဗိတိသွ်တို႔ လက္ေအာက္သို႔ နာဂျပည္နယ္ တစိတ္တေဒသ ေရာက္သြားခဲ႔သည္။ တဖန္ 'တူယင္စံ' ဟု ေဒသတခု မွလြဲ၍ က်န္ရွိေသာ နာဂျပည္နယ္ အားလံုး ကို ၿဗိတိသွ်တို႔က ၁၈၉၂ ခုႏွစ္တြင္ အၿပီးအပို္င္ သိမ္းပိုက္ႏူိင္ခဲ့ၿပီး၊ အာသံျပည္နယ္ ႏွင့္ တဲြဘက္ အုပ္ခ်ဳပ္ ခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္ မွ စ၍ ေတာင္ေပၚသား နာဂလူမ်ဳိးစု သည္ တေျဖးေျဖး ခရိယန္ဘာသာဝင္ မ်ား ျဖစ္လာ ခဲ့ေလသည္။

ရာသီဥတု

နာဂျပည္နယ္္ ၏ ေျခာက္ပုံ တစ္ပုံ သည္ အပူပိုင္းရပ္ဝန္း  အျမဲစိမ္း သစ္ေတာ မ်ားျဖင့္ ဖုံးအုပ္ လွ်က္ရွိ သျဖင့္ ေတာေန တိရိစာၧန္ မ်ဳိးစုံ ႏွင့္ သစ္ပင္ပန္းမာလ္ မ်ိဳးစံု ကိုေတြ႕ရသည္။ ဝါးပင္၊ ႀကိမ္ပင္၊ မ်ား သာမက မေဟာ္ဂနီ သစ္ေတာမ်ား လည္းရွိ ၿပီး၊ တခ်ဳိ႕ေတာမ်ား ကိုရွင္း၍ ေတာင္ယာ စိုက္ပ်ဳိးေရး လုပ္ကိုင္ၾကသည္။ ထို ေတာႀကီးမ်ားသည္ ဝက္ဝံ၊ က်ားသစ္၊ ဆင္ မ်ား ႏွင့္ အတူ ေတာေခြး၊ ျဖဴ၊ ေမ်ာက္မ်ဳိးစုံ၊ သမင္၊ ေတာင္ေပၚကြဲ်၊ ႏြားေနာက္ အစရွိေသာ ေတာ႐ုိင္း တိရိစာၧန္ မ်ဳိးစုံ မီွတင္း ေနထိုင္ရာလည္း ျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ နံမည္ေက်ာ္ Great Indian Horn bill ေခၚ ေအာက္ခ်င္းငွက္ တမ်ဳိး ကိုလည္း ထိုေတာႀကီး မ်ားတြင္ ေတြ႔ရ ပါသည္။

နာဂျပည္နယ္္ ၏ ရာသီဥတုသည္  စိုထိိုင္းဆ မ်ား ေသာ မုတ္သုန္ ရာသီ ျဖစ္္ၿပီး၊ တႏွစ္လွ်င္ မိုးေရခ်ိန္ ပ်မ္းမွ်ျခင္း ၇၀ - ၁၀၀ လက္မ ခန္႔ရရွိသည္။ ေမလ မွ စက္တင္ဘာလ အတြင္း မိုးေရခ်ိန္ အျမင့္ဆုံး ျဖစ္၍၊ အပူခ်ိန္ မွာ ၇၀°F (၂၁°C) မွ အျမင့္ဆုံး ၁၀၄°F (၄၀°C) ရွိၿပီး၊ ေဆာင္းကာလ တြင္ ၃၉°F (၄°C) အထိ အနိမ့္ဆုံး က်ဆင္းသြားၿပီး ေတာင္ကုန္း ေျမျမင့္ အရပ္ မ်ားတြင္ ျမဴမ်ား ဆိုင္းေနသည္ကို အၿမဲေတြ႔ရ ေလ့ရွိသည္။

႐ုိးရာယဥ္ေက်းမႈ

နာဂလူမ်ဳိးု စုစုေပါင္း ၁၄စု ရွိၿပီး၊ ကြန္ရာ့ခ္၊ လိုထ၊ အန္ဂမီ၊ ေအာင္ဝ္ ႏွင့္ ဇူမီ တို့ သည္ အဓိက လူမ်ဳိးစုႀကီး မ်ားျဖစ္သည္။ နာဂလူမ်ိဳးစုႀကီး ႏွင့္ မ်ဳိးစု အငယ္ မ်ားအၾကားတြင္ သစၥာရွိမႈ၊ ႀကီးသူ ကို ငယ္သူေလးစား မႈသည္ အေရးႀကီးဆုံး ေသာ ဓေလ့ ႏွင့္ အစဥ္အလာ တခု ျဖစ္သည္။

လက္ယက္ ယကၠန္းယက္ျခင္း၊ ဂ်တ္ခုတ္ျခင္း တို႔သည္ ႐ုိးရာ  လက္မႈ အတတ္ပညာ တခုအျဖစ္ လက္ဆင့္ကမ္း သယ္ေဆာင္လာသည္ မွာ ရာစုႏွစ္ေပါင္း ၾကာခဲ့ၿပီး၊ ယေန႔ အထိမတိမ္ေကာပဲ နာဂျပည္နယ္ေတြ႕ရဆဲ ျဖစ္ပါသည္။ လူမ်ဳိးစု တစုတိုင္း တြင္ ကိုယ္ပိုင္ဟန္ ကိုယ္စီ ရွိၿပီး အလြန္ထူးျခား လက္ရာေျမာက္ ေသာ ဒီဇုိင္း၊ အေရာင္အေသြး တို့ျဖင့္ ယက္လုပ္ထား ေသာ ျခံဳေစာင္ [ေရွာေစာင္]၊ လြယ္အိတ္၊ စားပြဲခင္း မ်ားကိုေတြ႔ရသည့္ အျပင္၊ ဝါးျဖင့္ျပဳလုပ္ထားေသာ အသုံးအေဆာင္ မ်ား၊ သစ္သား ပန္းပု႐ုပ္မ်ား၊ အလြန္လွပေသာ နာဂလွံ တို႔ပါ ေတြ႕ရပါသည္။

ထို႔အျပင္ နာဂလူမ်ဳိးစု တိုင္းတြင္ ကိုယ္ပိုင္ ႐ုိးရာ ယဥ္ေက်းမႈ အက မ်ားလည္းရွိပါ ေသးသည္။   ယင္းတို႔   ထဲတြင္ မိုဆူ၊ ဆစ္႔ခ္လဲညီီ၊ ထိုခူ၊ အီမုန္ ႏွင့္ ဂန္ငိုင္ လူမ်ဳိးစု တို႔၏ စစ္ခ်ီအက ႏွင့္ အျခားေသာ ရိုးရာအက တို႔မွာ အလြန္ထူးျခားၿပီး၊ အျခား နာဂလူမ်ဳိးစု တုိ႔ ႏွင့္ မတူေသာ ကိုယ္ပိုင္ဟန္ ကိုယ္စီ ရွိသည္ကိုလည္း ေတြ႔ ရပါသည္။ နာဂလူမ်ဳိး တို႔၏ ႐ုိးရာ အက သည္ ၎တို႔၏ အဓိက ယဥ္ေက်းမႈ တခုျဖစ္ၿပီး၊ လူတိုင္း ထို အက မ်ားကို ေမြးရာပါ အကတခု အေနျဖင့္ အထူးသင္စရာ မလိုပဲ က,တတ္ၾကေလ့ ရွိသည္။

ဘာသာေရး
လူဦးေရ ၂သန္း နီးပါးမွ် ရွိေသာ နာဂလူမ်ဳိးစု အားလုံး၏ ၉၀% သည္ ခရိယာန္ ဘာသာကုိ သက္ဝင္ယုံၾကည္ ၾကၿပီး၊ နာဂျပည္နယ္သည္ အိႏၵိယႏူိင္္ငံ ၏ ခရိယာန္ဘာသာဝင္ အမ်ားဆုံး ေနထိုင္ေသာ ျပည္နယ္ သုံးခုုတြင္ တခုအပါဝင္ျဖစ္သည္။ ၎အျပင္ အျခားျပည္နယ္ ႏွစ္ခုျဖစ္ေသာ မဂၢာလရာ၊ အာသံ ျပည္နယ္ ႏွင့္ ႏူိင္းယွဥ္ ပါက နာဂျပည္နယ္ တျပည္နယ္ တည္း၌သာ ခရိယန္ဘာသာဝင္ ၉၀% ရွိကုိ ေတြ႔ရသည္။

ကုိဟီမ၊ ဒီမပူရ္၊ မိုကုက္ခြ်န္ စေသာ ျမိဳ႕ မ်ားတြင္ ခရိယာန္ဘုရားေၾကာင္း မ်ားကုိ အမ်ားဆုံးေတြ႕ရသည္။ အာရွတိုက္ တြင္ ခရိယာန္ဘုရားေက်ာင္း  အမ်ားဆုံး ေတြ႕ရေသာ ျပည္နယ္တခု ဟုဆိုႏူိင္ သည့္အျပင္၊ ဘုရားေက်ာင္းပုံမွန္ တက္ေသာ လူမ်ဳိးစု လည္းျဖစ္သည္။ နာဂလူမ်ဳိးမ်ား ၏ ၇၀% သည္ "ႏွစ္ျခင္းခရိယာန္" ဘာသာကို အမ်ားဆုံး သက္ဝင္ ယုံၾကည္ ၾကျပီး၊ ကက္သိုလစ္ဘုရားေက်ာင္း အခ်ဳိ႕ကို ကိုဟီမ ႏွင့္ ဒီမပူရ္ၿမဳိ႕ တို၏ ဆင္ေျခဖုံးရပ္ကြက္ မ်ားတြင္ အနည္းအက်ဥ္း ေတြ႕ႏုိင္ ပါသည္။ က်န္ရွိေသာ ၇.၇% မွာ ဟိႏၵဴ ဘာသာ ႏွင့္ ၁.၈% မွာ မူဆလင္ ဘာသာကို သက္ဝင္ယုံၾကည္ ၾကၿပီး၊ ၀.၃% နီးပါး မွ် ေသာ နာဂလူမ်ဳိးစု တခ်ဳိ႕သာ ႐ိုးရာဘာသာမ်ား ကုိ ကုိးကြယ္ ၾကသည္။

လာၿပီေဟ့ ႏွစ္လုံးထီ

ျမန္မာႏူိင္ငံ တြင္ တရားမဝင္ သိန္းထီ ထိုးသူမ်ား တေန႔တျခား မ်ားျပားလာ သည္ဟု လူမႈေရး အသင္းတခု မွ ဖြင့္ဆိုလိုက္သည္။ ယင္းသို႔ ထီ ကစား မႈမ်ားလာျခင္း ၏ အဓိက အေၾကာင္း မွာျပည္တြင္း ၌ စီးပြားေရး အဆင္မေျပမူမ်ား ေၾကာင့္၊ အေျခခံ လူတန္စား အမ်ားစု ေမွ်ာ္လင့္မ်ား ဆိတ္သုန္း လာၿပီး တရားမဝင္ ထီ ကို အားကိုး၍ ထိုးျခင္း လည္းျဖစ္သည္ ဟု ထိုအဖဲြ႔ ဆက္လက္ ေျပာၾကား လိုက္ပါသည္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေနရာအႏွံ႔အျပား တြင္ "ႏွစ္လုံးထီ" ဟုေခၚေသာ တရားမဝင္ထီ သည္၊ အလြန္ ေရပန္စား ၿပီး အထူးသျဖင့္၊ ခ်ိဳ႕တဲ့ ႏြန္းပါးေသာ မိသားစုဝင္ ကေလးငယ္အမ်ားစု လာေရာက္ စုေဝး ကစားေလ့ရွိ သည္ဟု ထို အဖဲြ႔ ကဆိုပါသည္။ ယင္းကေလးငယ္ တို႔ သည္ သူတို႔ ၏ တေန႔လုပ္အားခ က်ပ္ေငြ ၁,၀၀၀ မွ ၃,၀၀၀ [US$ 1.00-3.00] ခန္႔ကို ထို ႏွစ္လုံးထီ ကစားျခင္း ျဖင့္ ဆုံး႐ႈံး ေလ႔ရွိ ၍ အလြန္ စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ ျဖစ္သည္ လည္း ယင္းတို႔က ဆက္လက္ ေျပာဆိုလိုက္သည္။

လူဦးေရ ၅၈သန္း ခန္႔ ရွိၿပီး၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွတိုက္ ၏ ဒုတိယ အႀကီးဆုံး ျဖစ္ေသာ ျမန္မာႏူိင္ငံ၏ ၿမိဳ႕ရြာအႏွံ႔၊ ဆင္ေျခဖုံးရပ္ကြက္အစုံ၊ ေစ်းမ်ားပါ မက်န္၊ "ဒိုင္" မ်ားကို ေနရာ အႏွံ႔ ေတြ႔ရွိရသည္္္္။ ထိုသို႕ ကစားယင္း အ႐ႈံးမ်ား ထပ္ခါ ေႂကြးၿမီ ထူထပ္လာ သည္ ကို ေဖးမ ကူညီ ေစာင့္ေရွာက္ ေပးႏူိင္ ေသာ လူမႈေရးအသင္း အဖဲြ႔ မ်ား လည္း အလြန္နည္းပါး ေန သည္ကို ေတြ႕ရ၏။

"သူတို႔ေတြဟာ ဆုႀကီး တခါေပါက္ခဲ့ လွ်င္ အခက္အခဲ ေပါင္းစုံ ကိုေျဖရွင္း ႏူိင္မည္လို႔ ယူဆၿပီး၊ ဒီလို သဲႀကီးမဲႀကီး ထိုး ေနၾကဒါပါ" ဟု ယာယီတဲမ်ား တြင္ ေနထိုင္ေသာ ႏြမ္းပါးသူအမ်ဳိးသမီး မ်ား အား အကူအညီေပး ေနေသာ ကိုယ္ထူကိုယ္ထ အသင္းမွ အဖဲြ႕ဝင္ တေယာက္ က ေျပာျပပါသည္။ "ဒီလို နဲ႔ လုံးပါး ပါးၿပီး၊ ကေလးမ်ား အား ပညာဆက္ မသင္ေစ ေတာ့ပဲ၊ အလုပ္ လုပ္ခိုင္းေစၿပီး၊ ေနာက္ဆုံး ေနတဲ့ တဲ ပါေရာင္းၿပီး ေတာင္းရမ္း စားေသာက္ ရတဲ့ ဘဝ ကိုေရာက္ကုန္ၾကရ ဒါပါပဲ ဗ်ာ" ဟု ၎ က ဆက္လက္ ဆိုပါသည္္။

စီးပြားေရးအၾကပ္အတည္း

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အစိုးရ ၏ အစီရင္ ခံစာတြင္္၊ ျမန္မာႏူိင္ငံသား အမ်ားစုသည္ လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္၂၀ က အတိုင္း၊ ယေန႔တိုင္ လူတဦးျခင္း ၏ တႏွစ္ပ်မ္းမွ် ဝင္ေငြ က်ပ္ေငြ ၆၀,၀၀၀ [US$ 200 ခန္႕] ျဖင္သာ ႐ုန္းကန္ လႈပ္ရွား အသက္ေမြး ဝမ္းေၾကာင္းျပဳ ေနရဆဲ ျဖစ္သည္ ဟုဆိုသည္္။ ကုလသမဂၢဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အစီအစဥ္ မွ ၂၀၀၅ ႏွစ္တြင္ ထုတ္ျပန္ ေသာ အစီရင္ခံစာ ၌မူ ျမန္မာႏူိင္ငံသား သုံပုံတပုံ သည္ ဆင္းရဲႏြမ္ပါးမႈ ေအာက္တြင္ ရွိေနဆဲ ျဖစ္သည္ ဟု တင္ျပထားသည္။

ထိုမွ်မက ၿပီးခ့ဲေသာ တႏွစ္အတြင္း  ဆန္ေစ်း ၃၀ရာခိုင္ႏႈံး ထိုးတက္သြား သည္ကိုေထာက္႐ႈျခင္း အားျဖင၊့္ ေငြေၾကးေဖါင္းပြမႈသည္ စီးပြားေရး ၾကပ္ တည္းမႈကို ပိုမိုဆိုရြား ေစသည္။ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အစိုးရမဟုတ္ ေသာ အဖဲြ႕အစည္း ၏ က်ယ္က်ယ္္ျပန္႔ျပန္႔္ ကြင္းဆင္း ေလ့လာခ်က္ မ်ား အရ အရြယ္မေရာက္ ေသးေသာ ျမန္မာကေလးသူငယ္ မ်ား ေလာင္းကစား ေနျခင္း ကုိေတြ႔ျမင္ ေနရျခင္း မွာ ၎တို႔ အတြက္ အားလုံးထဲတြင္ အႀကီးမားဆုံးေသာ ျပႆနာ တခုျဖစ္ေန သည္ဟုဆိုသည္။

အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖဲြ႔အစည္းမွ ကေလးသူငယ္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး ကြ်မ္းက်င္သူ အမည္မေဖၚလိုသူ တဦး အဆိုအရ "ကေလးေတြ ကေျပာတယ္ဗ်၊ အိမ္၊ ေက်ာင္း၊ ေက်းလက္ေတာရြာ ေတြ၊ ေနရာတိုင္း မွာ ေလာင္းကစား ေနဒါပဲ တဲ့။ အဖ အေမ၊ ဦးေလး အေဒၚ၊ အဖိုး အဖြား၊ အားလုံး ေလာင္းကစား ၾကပါတယ္၊ ေနာက္ဆုံး ေလာင္းကစားျခင္း ေၾကာင့္ တမိသာစုလုံး စီးပြားေရး ထိခိုက္ၿပီး၊ အိမ္တြင္း အၾကမ္းဖက္ မႈမ်ား အထိ ျဖစ္လာတတ္ ေၾကာင္း" လည္း ကေလးေတြ က ေျပာသည္ ဟု ၎ ဝန္ထမ္း က ဆက္လက္ ဆိုပါသည္္။ ထို႔ျပင္ မိသားစု အတြင္းေလာင္း ကစားမႈေၾကာင့္ အေႂကြးမ်ား ထူေျပာ လာပါက ကေလးငယ္မ်ား ၏ လုပ္အားျဖင့္ အႂကြး ကို ေခ် တတ္ၾကသည္။

မႏၲေလးၿမိဳ႕မွ လဘက္ရည္ဆိုင္ပိုင္ရွင္ တခ်ိဳ႕အဆိုအရ ၎တို႔၏ ဆိုင္းမ်ားတြင္ လာေရာက္ အလုပ္ လုပ္ေနေသာ ကေလးသူငယ္အမ်ားစု သည္ ႏွစ္လုံးထီ၊ သုံးလုံးထီ မ်ားေၾကာင့္ စီပြားပ်က္ ကုန္ေသာ မိဘမ်ား ထံမွေရာက္လာ ျခင္းျဖစ္ သည္ဟု ဆိုသည္။ ေလာင္ကစားစဲြ ေနသူ မ်ားအေနျဖင့္ ေနအိမ္ပါ ေပါင္ႏွံ ၿပီး ကစားရာ မွ အေႂကြး မ်ားျပား လာၾကသည္ကို ေနရာတိုင္းတြင္ ေတြ႔ ေနရသည္ဟု ၎ ဝန္ထမ္း က ေျပာပါသည္။

"ႏွစ္လုံးထီ "သည္၊ ထို္င္းႏူိင္ငံ တီဗီြ တြင္ ေန႔စဥ္ ထုတ္လြင့္ေသာ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ စေတာ(့က္)အိက္္(စ္)ခ်ိန္း သတင္း၏  INDEX မွ ခန္႔မွန္းရ ခက္ေသာ ေနာက္ဆုံး စာရင္းပိတ္ ဂဏန္းႏွစ္လုံး အား အေျခခံ ထား၍ ကစားျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုနည္းတူစြာ  "သုံးလုံးထီ" မွာ လည္း ထိုင္းႏိူင္ငံ၏ ႏွစ္ပတ္လွ်င္ တႀကိမ္ ဖြင္႔ေသာ အစိုးရ ထီ မွ သုံးလုံးတိုက္ ဆု ကို အေျခခံ သည္။ အရ မ်ားႏူိင္ သလို အ႐ႈံး လည္း မ်ားႏူိင္ပါသည္။

ရန္ကုန္တိုင္း၊ ေဒါပုံၿမိဳ႕နယ္မွ ေနအိမ္ေအာက္ထပ္ တြင္္ ေမာ္တာ အေသးစားမ်ား ႏွင့္ မီးစက္ မ်ားျပဳျပင္ျခင္း ျဖင့္ အသက္ေမြးေသာ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္ [အမည္ရင္းမဟုတ္] သည္၊ ၎ ဝင္ေငြ၏ သုံးပုံတပုံအား တရားမဝင္ ထီ ကုိပုံမွန္ ကစား ေလ့ရွိၿပီး၊ အ႐ႈံးႏွင့္ သာ ရင္ဆိုင္ေနရသည္။ မည္သို႔ဆိုေစ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္ က "တေန႔ ႏွစ္ႀကိမ္ေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ေလးရွိ သဗ်ဳိ႕" ဟုဆိုပါသည္။  ဒိုင္ပဲြစား မ်ားကလည္း ေနစဥ္ အိမ္တိုင္ရာေရာက္ ေလာင္းေၾကး ေကာက္ယူၿပီး ပဲြခ ၁၀ရာခိုင္ႏႈံး ျဖတ္ယူ ေလ့ရွိသည္။

သတိျပဳတတ္ၾကရန္္
ျမန္မာႏူိင္ငံတြင္ ေလာင္းကစားသည္ တရားမဝင္ သည့္ အျပင္၊ ဖမ္းမိ ပါက ထိုးသားေရာ ဒိုင္ပါ အနည္းဆုံး သုံးလ မွ ႏွစ္ ႏွစ္အထိ အက်ည္းခ် အျပစ္ေပး ႏူိင္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေလာင္းကစား သမားမ်ား ႏွင့္ လံုျခဳံေရးမ်ား ႀကိဳတင္ အေပးအယူ ရွိထားၿပီျဖစ္သည္။ ထု႔ိအျပင္ ဆုႀကီးေပါက္ သူမ်ား ထံ မွလည္း လူျခဳံေရး မ်ားဆီသို႔  အခ်ဳိးၾက ပု႔ိေပးရသည္ မ်ားလည္း ရွိတတ္သည္။

အစိုးရမဟုတ္ေသာ လူမႈေရး အဖဲြအစီး မ်ား အေနျဖင့္ ယင္းသို႔ ေလာင္းကစားမႈ ႏွင့္ ယွဥ္တဲြေသာ ျပႆနာမ်ား ကုိ ေက်းရြာအဆင့္ မွ စ တင္ ကူညီေျဖရွင္း လိုၾကသည္။ ကေလးသူငယ္မ်ား အား ကာကြယ္ေပးျခင္း၊ ပညာေရး အေရးႀကီးပုံ ဂ႐ုျပဳ တတ္လာေအာင္ ေလ့ၾကင့္ေပးျခင္း မွ အစ, ေက်းရြာေထာက္ပံ့ေရး အေသးစားရံပုံေငြ ခ်ေပးျခင္း  စသည္တို႔ကို ေဆာင္ရြက္ ေပးႏူိင္ပါ လွ်င္၊ ေလာင္းကစားမႈ၏ အက်ဳိးယုတ္မႈမ်ား ကုိေက်းရြာအုပ္စု အသင္းသား မ်ား ျခင္းျခင္း အတြ႔အၾကဳံဖလွယ္ ျခင္းျဖင့္ အခ်ိန္မီွ တားဆီးႏူိင္ ပါသည္။

ေလာင္းကစားျခင္း တြင္ ဒိုင္ မ်ားသာလွ်င္ ခ်မ္းသာလာၿပီး၊ ထိုးသား မ်ားမွာ ဘဝ တခုလံုး ပ်က္စီး သြားသည္ ကုိိ က်ေနာ္တို႔ ျမင္ေနရသလို ကစားသူမ်ား ျမင္ပါက၊ သူတို႔ ထို ေလာင္းကစားျခင္း ကိုစြန္႔လႊတ္ လိမ့္မည္ ဟု၊ ထို လူမႈေရး ဝန္ထမ္း ကေျပာပါသည္။

ဇြန္လ၂၀ရက္ ထုတ္ IRIN သတင္းေဆာင္းပါးTAKING BETS ON  INCREASED POVERTY ကုိ ဆီေလ်ာ္ ေအာင္ျပန္ဆိုပါသည္။

Visit msnbc.com for Breaking News, World News, and News about the Economy

ျမန္မာႏူိင္ငံ ႏွင့္ ႏူိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈ အေျခအေန

ျမန္မာႏူိ္င္ငံတြင္ ႏူိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အေမရိကန္ေဒၚလာ တစ္ဘီလီယံ အထိ၊ ၿပီးခဲ့ေသာ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ဘဏၭာေရး အတြင္း တိုးတက္ လာခဲ့သည္ ဟု စစ္အစိုးရ က ဆိုပါသည္။ ၂၀၀၇ ႏွစ္ ျဖင့္စာလွ်င္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ပမာဏ မွာ ေျခာက္ဆ တိုးလာၿပီး၊ တ႐ုပ္ႏူိင္ငံ မွ အဓိက ေငြလုံးေငြရင္း ျဖင့္လာေရာက္ျမႇဳတ္ႏွံ ျခင္း ေၾကာင့္ လည္း ျဖစ္သည္ ဟု ယင္းတို႔ က ဆက္လက္ ဆိုပါသည္။

စီမံကိန္းႏွင္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ဝန္ႀကီး႒ာန မွ ၿပီးခဲ့ေသာ ၾကာသပေတးေန႔က ထုတ္ျပန္ သည့္ အစီရင္ခံစာတြင္၊၂၀၀၆ - ၂၀၀၇ ႏွစ္တြင္ ရင္းႏွီးေငြ ပမာဏ ၁၇၂.၂ ဘီလီယံ ေဒၚလာ ရွိၿပီး၊ ၂၀၀၇ - ၂၀၀၈ ဘဏၭာေရးႏွစ္ တြင္ ၉၈၄.၉ ဘီလီယံ အထိ တိုးတက္ လာ သည္ ဟု တင္ျပခဲ့ပါသည္။ ဤကဲ့သို႔ ရင္းႏွီးျမွဳတ္နွံမႈ တဟုန္ထိုး တက္လာရ ျခင္းမွာ၊ အေမရိကန္န္ိုူင္ငံ ႏွင့္ ဥေရာပအဖဲြ႕ႀကီး တု႔ိ၏ ျမန္မာႏူိင္ငံ အေပၚ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔ တင္းၾကပ္လာမႈ ေၾကာင့္ ေနာက္ဆုတ္သြားေသာ အေနာက္ အုပ္စု လုပ္ငန္းရွင္မ်ား ေနရာတြင္ အစားထိုး ဝင္ေရာက္လာဖြယ္္ျဖစ္သည္္။

သ႔ိုရာတြင္၊ ျမန္မာႏူိင္ငံ၌ ထုတ္ယူသံုးစဲြျခင္း မျပဳရေသးေသာ ေရနံ၊ သဘာဝဓါတ္ေငြ႕၊ ေျမေအာက္သယံဇာတမ်ား ႏွင့္ မခုတ္လွဲ ရေသးေသာ ကြ်န္းပင္ အေျမာက္အမ်ား ရွိေသာလည္း၊ စစ္အစိုးရ ၏ ကိုယ္က်ဳိးရွာ အလဲြသံုးစား မူေၾကာင့္ ျပည္သူျပည္သားမ်ား သည္ အလြန္ဆိုးဝါးေသာ ဆငး္ရဲမႈ အေျခအေနသို႔ ေရာက္ေနၿပီ ဟု လူ႔အခြင့္အေရးအုပ္စု မ်ား က ဆိုသည္။

တ႐ုပ္ႏုိင္ငံသည္ ၎၏ ဖံြ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ လာေသာ စက္မႈကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ား ႏွင့္ က်ယ္ျပန္႔ လာေသာ ၿမိဳ႕ျပလူေနမူစံနစ္ အား အလွ်င္မီွ ေစျခင္း အလို႔ငွာ ျမန္မာႏူိင္ငံတြင္ စြမ္းအင္၊ သဘာဝ သယံဇာတ ထုတ္လုပ္မႈမ်ား တြင္ အဓိက ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံလွ်က္ရွိိသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ တျပည္လုံး ရွိ ေရအားလွ်ပ္စစ္၊ သတၱဳတြင္း၊ ေရနံ ႏွင့္ သဘာဝ ဓါတ္ေငြ႔ စေသာ ေနရာ႒ာေပါင္း ၉၀ တြင္ ဝင္ေရာက္ ရင္းႏွီးျမွဳတ္ႏွံ လွ်က္ရွိသည္။

ထိုမွ်မက ေရကာတာ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္း မ်ား အျပင္၊ ကုန္းတြင္းပိတ္ ယူနန္နယ္ သို႔ ဓတ္ေငြ႔သယ္ေဆာင္မည့္ ပိုက္လိုင္း မဟာစီမံကိန္း တြင္လည္း ပါဝင္ေဆာင္ ရြက္လ်က္ရွိသည္။ ထို ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္း သည္ လက္ရွိ အိႃႏိၵယ သမုဒၵရာ မွ ႐ုပ္ေထြးေသာ မာလကၠာ ေရလက္ၾကား အား ျဖတ္၍ စြမ္းအင္ သယ္ေဆာင္မႈ ကုန္က်စရိတ္ ၏ ၇၀% အား သက္သာေစမည္ ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏူိင္ငံတြင္း အဖိုးတန္ သယံဇာတ တူးေဖၚျခင္း လုပ္ငန္းမ်ားသည္ နအဖ အတြက္ ႏူိင္ငံျခားရင္ႏွီးမႈ မ်ားရရန္ တခုတည္း ေသာလမ္းျဖစ္ သလို၊ နအဖ တဦးတည္းခ်ဳပ္ ကုိင္ထားသျဖင့္ ရင္းႏွီးသူ မ်ားအတြက္ အႏၲရာယ္ ရွိေၾကာင္း၊ ၾသစေၾတးလ်ႏူိင္ငံ၊ ဆစ္ဒနီၿမိဳ႕ Macquarie Universityမွ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ တဲြဖက္ ကထိက Sean Turnell ကေျပာပါသည္။

မၾကာေသးမီွက အေမရိကန္ႏူိင္ငံအစိုးရမွ ျမန္မာႏူိင္ငံ မွအဖိုးတန္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ မ်ား တင္သြင္းမႈ အား တင္းၾကပ္ လိုက္သျဖင့္ ထုိ ေက်ာက္မ်က္တူးေဖၚ၊ တင္ပို႔ေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ တ႐ုပ္လုပ္ငန္းရွင္ မ်ား မ်ားျပားလာသည္ ကို ကိုေတြ႕ရသည္ဟု ေလ့လာသူမ်ား က ဆိုပါသည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ မၾကာေသးမီ က က်င္းပ ခဲ့ေသာ ေက်ာက္မ်က္ရတနာျပပဲြ မွ ေရာင္္းရေငြ သည္ အၾကမ္းအားျဖင့္ ေဒၚလာ ၁၇၅ သန္း ခန္႔ နအဖ အတြက္ အက်ဳိးျဖစ္ထြန္း ေစမည္ ဟုလည္း ယင္းတို႔က ခန္႔ မွန္းသည္။

မည္သို႔ဆိုေစ ျမန္မာႏူိင္ငံ၏ ျပည္တြင္းေရး ဝင္မစြက္ေသာ တ႐ုပ္ႏူိင္ငံ မူဝါဒ မွာ ၎၏ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံ ထား ေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအား ေျပာင္ တင္းတင္း ကာကြယ္ ထားျခင္းျဖစ္သည္ ဟု ထိုင္းႏူိင္ငံ အေျချပဳ ဧရာဝတီ မဂၢဇင္း မွ အယ္ဒီတာ ဦးေအာင္ေဇာ္ က Al Jazerra သို႔ ယခု ကဲ့သို႔ ေျပာဆိုလိုက္ ပါသည္။

၎ကပင္ ဆက္လက္္၍ တ႐ုပ္ႏူိင္ငံ အေနျဖင့္ မိမိ၏ ကိုယ္က်ဳိဳး စီးပြား ကာကြယ္ေရး သက္သက္ ကိုုုဦးတည္ ၍ နအဖ ၏ လုပ္ရပ္အခ်ဳိ႕ ကို ဆိတ္ဆိတ္ ေနပါေသာ္လည္း၊ လတ္တေလာ ျဖစ္ေပၚေနေသာ ျမန္မာႏူိင္ငံတြင္း အေျခအေန အရပ္ရပ္ ေၾကာင့္ နအဖ ၏ ႏူိင္ငံေရးတည္ၿငိမ္မႈ ရွိေအာင္ ထိမ္းသိမ္းႏူိင္စြမ္း အတြက္ တ႐ုပ္အစိုးရ ကိုယ္တိုင္မွ စိုးရိမ္သံမ်ား ျပဳလာၿပီျဖစ္သည္။

ဇြန္လ၁၆ ရက္ ထုတ္ အဲလ္ဂ်ဇီးရား အင္တာနက္ သတင္း အား ဆီေလ်ာ္ ေအာင္ ျပန္ဆိုပါသည္။

စစ္တပ္ ႏွင့္ အာဏာရွင္ ကုိ ခြဲထုတ္ၾက

ဗိုလ္ထက္မင္း
(ေခတ္ၿပိဳင္ ၀က္ဘ္ဆုိဒ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္)

ကခ်င္ျပည္နယ္ မန္စီၿမိဳ႕အေျခစိုက္ ခမရ (၃၁၉) က တပ္ေထာက္ တာ၀န္ခံ အရာခံဗိုလ္ ထြန္းေရႊဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လ (၂၈) ရက္ေန႔က တပ္တြင္း အိမ္ေထာင္သည္ လိုင္းခန္းမွာ ႀကိဳးဆြဲ ခ်ကာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ သတ္ေသ ခဲ့ပါတယ္။ ဒီသတင္းကို ျပင္ပ မေပါက္ၾကားဖို႔ စစ္အရာရွိ ႀကီးေတြက အထူးထိန္းခ်ဳပ္ မွာၾကား ထားေၾကာင္းလည္း သိရွိရပါတယ္။

ျမန္မာ့တပ္မေတာ္အတြင္း အျခားအဆင့္ အားလုံးထဲမွာ ရာထူးအႀကီးဆုံးနဲ႔ အျမင့္ဆုံး သူမ်ားဟာ ဒု-အရာခံဗုိလ္နဲ႔ အရာခံဗုိလ္မ်ားပင္ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ကို Non Commission officer လို႔ ေခၚၾကၿပီး ျပန္တမ္းဝင္ မဟုတ္တဲ့ အရာရွိမ်ားလုိ႔ သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ရထားတြဲစီးရင္ အရာရွိမ်ားနည္းတူ အထက္တန္းတြဲမွာ စီးခြင့္ရသူမ်ား ျဖစ္ၾကပါတယ္။ တပ္ခြဲေတြမွာ တခ်ိဳ႕အရာခံဗိုလ္မ်ားဟာ တပ္စုတစုကုိ အရာရွိမပါဘဲ သီးျခားအုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ရရွိၿပီး တခ်ဳိ႕တပ္ခြဲ႐ုံးမွာေတာ့ တပ္ခြဲမႉးမ်ားနဲ႔ ပူးတြဲစီမံခြင့္ ရသူမ်ားလည္း ျဖစ္ၾကပါတယ္။ အရာခံဗိုလ္မ်ားရဲ႕ အေရးပါမႈ အရာရွိမ်ားနဲ႔ ဆက္ဆံမႈေတြကို ဒီေဆာင္းပါးမွာ တင္ျပသြား ပါမယ္။

တပ္ရင္းအရာခံဗုိလ္ ‘မာ’ မွ ေကာင္းမွ တပ္ရင္းရဲ႕တုိက္ခုိက္မႈ၊ စည္းကမ္းေသဝပ္မႈ ေကာင္းတယ္လုိ႔ ေျပာစမွတ္ ျပဳၾကပါတယ္။ တပ္ရင္းအရာခံဗုိလ္ဟာ တပ္ရင္းမႉးရဲ႕ လမ္းၫႊန္ခ်က္ကုိလည္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ရပါတယ္။ တပ္ရင္းအရာခံဗုိလ္ဟာ အိမ္ေထာင္သည္လုိင္းမ်ား စည္းကမ္းေသဝပ္မႈ၊ ေနာက္တန္းလုံၿခဳံမႈနဲ႔ သက္သာ ေခ်ာင္ခ်ိေရး စတာေတြကုိ တာဝန္ယူၾကရသလုိ ဗဟုိကင္းကုိလည္း ႀကီးၾကပ္ေပးရသူ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ တပ္ရင္းအရာခံဗုိလ္မ်ားဟာ စစ္သည္မ်ားကို တန္းစီလူစစ္ရာမွာ ၾကပ္မတ္ ေပးၾကရပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ရဲေဘာ္မ်ား အေနနဲ႔ တပ္ရင္းအရာခံဗုိလ္ကုိ ခ်စ္ေနရင္ သိပ္ၿပီး မေကာင္းသလုိ ေၾကာက္ရြံ႕႐ုိေသမွ ေကာင္းတယ္လုိ႔ အရာရွိေတြက ယူဆၾကပါတယ္။ ဒါဘာလို႔ ေခၚတဲ့ တပ္တြင္းဆႏၵ ထုတ္ေဖာ္ပြဲမ်ားမွာလည္း တပ္ရင္း အရာခံဗုိလ္ေတြဟာ အစစအရာရာ စီစဥ္ၾကပ္မတ္ ေပးၾကရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ တပ္ေရးဗုိလ္ႀကီးနဲ႔ အနီးကပ္လက္တြဲကာ အေသးစိတ္တာ၀န္ယူ တင္ျပ ေဆာင္ရြက္ ၾကရပါတယ္။ တပ္တြင္းက စုိက္ပ်ဳိးေရးနဲ႔ ေမြးျမဴေရး လုပ္ငန္းေတြကိုလည္း အရာခံဗုိလ္ေတြက တာဝန္ယူ ၾကပ္မတ္ ေဆာင္ရြက္ေပးၾကရပါတယ္။

ရဲေဘာ္ေတြအား အရာခံဗုိလ္အိမ္ေတြနဲ႔ စိုက္ပ်ိဳးေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္း အပါအ၀င္ အပုိလုပ္ငန္းေတြကို လုပ္အားေပးခုိင္းေစရာမွာ နာမည္ႀကီးလုိ႔ တခ်ိဳ႔ရဲေဘာ္ေတြက အရာခံဗိုလ္ လာတာေတြ႔ရင္ ေဝးေဝးက ေရွာင္ေျပးသြားေလ့ ရွိၾကတာကုိလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။ တပ္ရင္းအရာခံဗုိလ္ဟာ လစဥ္ရိကၡာစား စာရင္းခ်ဳပ္ကုိ တာဝန္ယူကာ ေရးဆြဲေပးၾကရပါေသးတယ္။ ဒါ့အျပင္ အရာခံဗိုလ္ေတြဟာ တပ္တြင္းက သာေရး၊ နာေရး၊ လူမႈေရး စတဲ့လုပ္ငန္းရပ္မ်ားကုိလည္း တပ္ရင္းမႉးကေတာ္ ၫႊန္ၾကားတဲ့အတိုင္း ဦးစီးကာ လုပ္ကုိင္ေပး ၾကရပါတယ္။

အလားတူ RQ လုိ႔ေခၚတဲ့ တပ္ေထာက္အရာခံဗုိလ္တဦးဟာ တပ္ရင္းတရင္းလုံးရဲ႕ စစ္ေထာက္ပုိင္းဆုိင္ရာ ရိကၡာခဲယမ္း၊ စက္သုံးဆီေတြကုိ ကုိင္တြယ္ရပါတယ္။ တပ္ရဲ႕ ထမင္းအိုးႀကီးကို ကိုင္တြယ္ရသလို ေလာဘ ႀကီးတဲ့ တပ္္ရင္းမႉး၊ တပ္ေထာက္ ဗိုလ္ႀကီးတို႔နဲ႔ ႏွစ္ပါးသြားရရင္ေတာ့ ဆီပူေလာင္သလို ဒုကၡေရာက္ၿပီသာ မွတ္ေပေတာ့ ပါပဲ။ တပ္ေထာက္အရာခံဗိုလ္ေတြဟာ တပ္ေထာက္ဗိုလ္ႀကီးကုိ တာဝန္ခံရၿပီး အထက္အရာရွိ ေတြနဲ႔ “႐ုိက္စား” လုပ္တဲ့ေနရာမွာလည္း တဦးကုိတဦး မေဖာ္ၾကဘဲ ေဝစားမွ်စား လုပ္ၾကသူေတြ ျဖစ္သလို အဆင္မသင့္ရင္လည္း ဓားစာခံ ျဖစ္ၾကရပါတယ္။

တခ်ိဳ႔အရာခံဗိုလ္မ်ားဟာ တပ္မွာ အေနၾကာ ႏွစ္ၾကာလာတာနဲ႔အမွ် စားဝတ္ေနေရး က်ပ္တည္းမႈေၾကာင့္ လစာနဲ႔ မေလာက္ငမႈ ႀကံဳေတြ႔ရကာ သားသမီးမ်ား ပ်က္စီး ေနၾကတာကိုလည္း ေတြ႔ရွိရပါတယ္။ တခ်ိဳ႕အရာခံဗိုလ္ေတြကေတာ့ မိမိတုိ႔ရဲ႕အိမ္မ်ား၊ ကုိယ္ပုိင္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ စုိက္ပ်ဳိး၊ ေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္း၊ စားေသာက္ဆုိင္ လုပ္ငန္းကိစၥမ်ားမွာ စစ္သည္ ရဲေဘာ္ေတြရဲ႕ လုပ္အားကုိရယူၿပီး ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားအတြက္ အသုံးခ် ခိုင္းေစတာကိုလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီအတြက္ တပ္ရင္းမႉးကိုလည္း ပံ့ပိုးေပးထား တာမ်ိဳးနဲ႔ ေ၀စားမွ်စား လုပ္ၾကပါတယ္။

တပ္ေဟာင္းမ်ားက အရာခံဗိုုလ္ေတြအေနနဲ႔ သက္ေသာင့္သက္သာရွိၾကေပမယ့္ တပ္အသစ္မ်ားကုိ ေရာက္သြားတဲ့ အရာခံဗုိလ္ေတြမွာေတာ့ ဒုကၡဆင္းရဲမ်ိဳးစံု ႀကံဳေတြ႔ ၾကရပါတယ္။ အရာခံဗိုလ္ေတြဟာ အထက္ကေပးတဲ့ တပ္ တည္ေဆာက္ေရး တာဝန္ကုိ ထမ္းေဆာင္ရာမွာ ရရွိထားတဲ့ ပစၥည္းကိရိယာ မျပည့္စုံမႈ၊ ေငြေၾကး မလုံေလာက္မႈ တုိ႔ေၾကာင့္ နီးစပ္ရာ ေက်းရြာ ရပ္ကြက္မ်ားက ရြာသားေတြကို အဓမၼလုပ္အားေပး ေခၚယူခုိင္းေစၿပီး အလြယ္လမ္း လုိက္ခဲ့ၾကရတာလည္း ေတြ႔ရွိရပါတယ္။ အရာခံဗိုလ္ ေတြဟာ အထက္က တာ၀န္မယူမႈေၾကာင့္ ႀကံဳသလို ေျဖရွင္းလုပ္ကိုင္ေနရလို႔ စိတ္မြန္းက်ပ္မႈမ်ားနဲ႔ အတူ ထြက္ေပါက္မရွိဘဲ အာဏာရွင္ေတြအလိုက် လႈပ္ရွား ေနၾကရပါတယ္။

တခ်ဳိ႕ကိစၥရပ္ေတြမွာ အဲဒီ တပ္ေထာက္ အရာခံဗိုလ္ေတြဟာ စားကြက္ ႐ုိက္စား ‘ခြင္’ မ်ားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တပ္ေထာက္ ဗုိလ္ႀကီး၊ တပ္ရင္းမႉးတို႔နဲ႔ သဟဇာတ ဆက္ဆံေရး အဆင္မေျပမႈမ်ား ျဖစ္တတ္ၾကပါတယ္။ တပ္ရင္းမႉး၊ တပ္မႉးမ်ားရဲ႕ စိတ္ႀကိဳက္ အေလးေပးမႈနဲ႔ လုပ္ရည္ကုိင္ရည္ အေပၚမွာမူတည္ၿပီး တခ်ဳိ႕တပ္မ်ားမွာ တပ္ရင္း အရာခံဗုိလ္ဟာ အစြမ္းထက္ ေနသလုိ တခ်ဳိ႔တပ္မ်ားမွာလည္း ေဘးဖယ္ က်ဥ္ထားျခင္း ခံရတာကုိ ေတြ႔ရွိရပါတယ္။

အရာရွိေတြဟာ တပ္ရင္းတခုမွာ သိပ္ၾကာၾကာမေနရဘဲ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ေျပာင္းေရႊ႔ သြားၾကရေပမယ့္ အရာခံဗိုလ္ေတြ အေနနဲ႔ကေတာ့ တပ္ရင္းေတြမွာ စြဲၿမဲစြာ ေနရေလ့ရွိတာမို႔ တပ္ရင္းတခုလံုးကို အပ္က်မတ္က် သိရွိေနတဲ့အျပင္ စစ္သည္ ရဲေဘာ္ေတြနဲ႔လည္း နီးနီးစပ္စပ္ရွိၾကတာမို႔ ေအာက္ေျခတပ္မေတာ္သားေတြကို ျပည္သူ႔ ဘက္ရပ္တည္ဖို႔ ထိုးေဖာက္ စည္း႐ံုးရာမွာ အရာခံဗိုလ္မ်ားအား အဓိက ပစ္မွတ္ထားသင့္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဒီမိုကေရစီဆိုတာ စစ္အာဏာရွင္ေတြ ၀ါဒျဖန္႔ထား သလို မဟုတ္ဘဲ တိုင္းျပည္္အတြက္ တပ္မေတာ္ အတြက္ အလြန္လိုအပ္ ေနေၾကာင္း သိရွိနားလည္ဖို႔ တပ္ရင္းေတြမွာ အဓိကျဖစ္တဲ့ အရာခံဗိုလ္ မ်ားကတဆင့္ စည္း႐ံုးလႈံ႔ေဆာ္ပါက ထိေရာက္ေအာင္ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။

ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ဆြဲႀကိဳးခ် သတ္မေသရဲဘဲ စစ္အာဏာရွင္စနစ္နဲ႔ စစ္အာဏာရွင္ေတြကို နာၾကည္း မုန္းတီးေနတဲ့ အရာခံဗိုလ္ေတြလည္း အေျမာက္အျမားရွိၾကပါတယ္။ ေျပးစရာေျမမရွိ၊ ထြက္လို႔လည္းမရဘဲ ႀကိတ္မွိတ္လုပ္ေနၾကရတဲ့ အရာခံဗိုလ္ေတြနဲ႔ ေအာက္ေျခ တပ္မေတာ္သားေတြရဲ႕ ဘ၀ကို စစ္အာဏာရွင္ေတြက သတင္းအေမွာင္ ခ်ထားပါတယ္။

တပ္မေတာ္အတြင္း ေအာက္ေျခမွာ ဘယ္လိုျဖစ္ပ်က္ ေနသလဲဆိုတာ တပ္မေတာ္ စစ္ေဆးေရးအရာရွိခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ လြန္းေမာင္ ကိုယ္တိုင္ လွ်ိဳ႔၀ွက္ဆင္းကာ အမွတ္မထင္ ၀င္ေရာက္စစ္ေဆးၿပီး ဗိုလ္သန္းေရႊကို အစည္းအေ၀းတခုမွာ တင္ျပခဲ့တာကေတာ့ ရဲေဘာ္ေတြ ခြက္ေပ်ာက္ေနပါတယ္ဆိုတဲ့ စကားနဲ႔အတူ တိုင္းမႉးေတြအားလံုးလည္း မ်က္စိမ်က္ႏွာ ပ်က္ကုန္ၾကပါတယ္။ ဗိုလ္သန္းေရႊက တိုင္းမႉးေတြ၊ တပ္မမႉးေတြကို လိွမ့္ဆူရာ စစ္အာဏာရွင္ ထိပ္သီးတခ်ိဳ႕မွ ကိုလြန္းေမာင္ အမွန္အတိုင္း ဒီလို ေလွ်ာက္ေျပာရင္ေတာ့ ခင္ဗ်ားကို တိုင္းမႉးေတြက ထမင္းေတာင္ ေကၽြးခ်င္ေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဟန္႔သလိုလို ၀ိုင္းေျပာၿပီး တားခဲ့ၾကတဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

ဒါကိုၾကည့္ရင္ စစ္အာဏာရွင္ေတြ အေၾကာက္ဆံုးက တပ္တြင္းစည္းလံုးေရး ၿပိဳကြဲမွာ ကိုသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကမာၻ႔ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာဖိအားနဲ႔ ျပည္တြင္း ျပည္ပက ႏိုင္ငံေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူမ်ားကို ဗိုလ္သန္းေရႊက ဂ႐ုမစိုက္သလို အစည္းအေ၀း ေတြမွာလည္း တို႔တပ္မေတာ္ႀကီး စည္းစည္းလံုးလံုး ရွိေနသမွ် ဘယ္လို အႏၲရာယ္မွ မက်ေရာက္ႏိုင္ဘူးလို႔ အၿမဲေျပာေလ့ ရွိပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီဘက္ေတာ္ သားေတြအေနနဲ႔ တပ္မေတာ္သားေတြကို စစ္အာဏာရွင္တစ္စုရဲ႕ လက္ထဲက ဆြဲထုတ္ ၾကဖို႔ ထိထိ ေရာက္ေရာက္ စီမံကိန္းခ်ကာ ေဆာင္ရြက္ရန္ အေရးႀကီးဆံုးအခ်ိန္ကို ေရာက္ေနၿပီျဖစ္ပါေၾကာင္း တင္ျပ လိုက္ရပါတယ္။

UNIVERSAL DECLARATION OF HUMAN RIGHTS

ARTICLE 19
"Everyone has the Right to Freedom of Expression and Opinion, the Right includes freedom to hold opinions without interference, and to seek, receive, and impart information and ideas through any media and regardless of frontiers."