DARE TO SPEAK

DARE TO SPEAK 2

EXTERNALLY DISPLACED PEOPLE 

Certain numbers of ethnic Karen people in the Maela Refugee camp at Thai-Burmese boarder are leaving for third countries according to resettlement program initiated by UNHCR.  These people are known as IDP ( Internally displaced people), and they are settled in countries across the globe would have a new name : EDP (Externally displace people). Would the Burmese refugees have become Nomad?  When would they be returned to mother land? A very far away Burmese dream! 

တ႐ုတ္စီးပြားေရးအင္ပါယာ

ေအာင္ေက်ာ္ခင္

             တ႐ုတ္-အာဆီယံကုန္သြယ္ေရး တုိးတက္ေနတယ္ဆုိတဲ့သတင္းကုိ အၿမဲတမ္းၾကားေနရတယ္။ ၂၀၀၆ မွာ ေဒၚလာသန္းေပါင္း (၁၆၁,၀၀၀) ရွိတယ္လုိ႔ (IMF) အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေငြေၾကးရန္ပုံေငြအဖြဲ႔က ဆုိတယ္။ ဂ႐ုစုိက္ေလ့လာရင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွတ႐ုတ္ေတြနဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္အၾကား ကုန္သြယ္မႈတုိးပြားလာတာ ေတြ႔ရတယ္။ တ႐ုတ္ဟာ စင္ကာပူမွာသာ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရးအင္အား ေတာင့္တင္းတာပါ။ က်န္ေဒသေတြမွာေတာ့ ေဒသခံအာဏာပုိင္ကုိ လာဘ္ထုိးၿပီး စီးပြားေရးလုပ္ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ တ႐ုတ္ရဲ႕ ဓနဥစၥာကုိ ဘယ္သူကမွ အာမခံတာမဟုတ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေဒသခံအာဏာပုိင္ အႏုိင္က်င့္တာကုိ အခ်ိန္မေရြးခံၾကရတယ္။ ကုိးကန္႔ကုိ ဗမာစစ္တပ္က၀င္တုိက္ၿပီး တ႐ုတ္ပုိင္ပစၥည္းကုိ လုယက္တာ ေနာက္ဆုံးသာဓကပဲ။ ကုိးကန္႔တ႐ုတ္ေတြ ခ်မ္းသာေနတာကုိသိလုိ႔ အေၾကာင္းရွာၿပီး ဗမာစစ္တပ္က ၀င္လုတာလည္း ျဖစ္ႏုိင္တယ္။

             အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ တ႐ုတ္အႏြယ္၀င္ (၂၅) သန္းေလာက္ ရွိတယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း (၁၀၀) ၀န္းက်င္က ေရာက္လာတဲ့ တ႐ုတ္ေတြဟာ တ႐ုတ္စကားမေျပာေတာ့ပါဘူး။ အာဆီယံ (၁၀) ႏုိင္ငံမွာ စင္ကာပူကလြဲၿပီး က်န္ႏုိင္ငံေတြမွာ တ႐ုတ္ဆန္႔က်င္ေရးလုပ္တာေတြရွိတယ္။ ေရွးတုန္းကလည္း တ႐ုတ္ဟာ အႏွိမ္ခံဘ၀က ရပ္တည္ခဲ့ရတယ္။ ဥပမာ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံ ဂ်ကားတားၿမိဳ႕မွာ (၁၈) ရာစုႏွစ္က စီးပြားေရးလုပ္တဲ့ တ႐ုတ္ေတြကုိ Dutch East India Company က ေက်းကၽြန္သေဘာမ်ဳိးနဲ႔ ဆက္ဆံတယ္။ ဒါကုိ မေက်နပ္လုိ႔ ပုန္ကန္တဲ့အခါမွာ တ႐ုတ္ (၁) ေသာင္းေလာက္ အသတ္ခံလုိက္ရတယ္။

       ၁၉၆၅ မွာ အင္ဒုိနီးရွားကြန္ျမဴနစ္ပါတီက အာဏာသိမ္းဖုိ႔ ႀကံစည္တယ္ဆုိၿပီး ဆူဟာတုိေခါင္းေဆာင္တဲ့ စစ္တပ္က သတ္ျဖတ္တုန္းကလည္း တ႐ုတ္ေတြသိန္းခ်ီၿပီး ေသဆုံးခဲ့ရတယ္။ မတရားသတ္ျဖတ္လုယက္ေနတာကုိ ခ်မ္းသာတဲ့ တ႐ုတ္ေတြက မဟန္႔တားႏုိင္ဘူး။ တ႐ုတ္ေတြရဲ႕ လုံၿခံဳေရးကုိ အင္ဒုိနီးရွားစစ္တပ္က လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားတယ္။ ဒါေတြနဲ႔ ယွဥ္လုိက္ရင္ ၁၉၆၇ ရန္ကုန္မွာျဖစ္ပြားတဲ့ တ႐ုတ္-ျမန္မာအေရးအခင္းနဲ႔ မၾကာမီကျဖစ္ပြားတဲ့ ကုိးကန္႔ကိစၥဟာ အေသးအမႊားလုိ ျဖစ္ေနတယ္။

   တ႐ုတ္က ေဒသခံေတြထက္ ပုိၿပီးခ်မ္းသာေနတာကလည္း တ႐ုတ္ဆန္႔က်င္ေရးစိတ္ဓာတ္ကုိ ဆြေပးသလုိျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပႆနာေပၚၿပီဆုိရင္ မေက်နပ္တဲ့လူထုဟာ အစုိးရဆန္႔က်င္ေရးမလုပ္ဘဲ တ႐ုတ္ဆန္႔က်င္ေရးလုပ္လာေအာင္ အစိုးရကုိယ္တုိင္က လမ္းခင္းေပးလုိက္တာမ်ဳိးေတြရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏုိင္ငံျခားေရာက္တ႐ုတ္ေတြရဲ႕ သမုိင္းေၾကာင္းမွာ မတရားလုယက္သတ္ျဖတ္ခံရမႈနဲ႔ ႏုိင္ငံပုိင္သိမ္းခံရမႈေတြကုိ မၾကာခဏေတြ႔ရတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ (၃၀) အတြင္းမွာ စင္ကာပူႏုိင္ငံကလြဲၿပီး အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံ အားလုံးလုိလုိမွာ တ႐ုတ္ကုိ တမင္ႏွိမ္တာမ်ဳိးရွိခဲ့တယ္။

    ၁၉၇၆ မွာ ေမာ္ဇီဒုန္းေသဆုံးလုိ႔ ႏုိင္ငံျခားကြန္ျမဴနစ္ကုိ ေထာက္ခံအားေပးတာေတြ ရပ္ဆုိင္းလုိက္ေတာ့မွာပဲ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ တ႐ုတ္ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈ ရပ္ဆုိင္းသြားတယ္။ မိမိတုိ႔ေနထုိင္ရာ တုိင္းျပည္ကုိ သစၥာရွိၾကဖုိ႔ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္က ၾသ၀ါဒေပးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒန္ေရွာင္ပင္ အာဏာရလုိ႔ ေစ်းကြက္စနစ္က်င့္သုံးတဲ့အခါမွာ ႏုိင္ငံျခားေရာက္ တ႐ုတ္ေတြကုိ ျပည္ခ်စ္ပုဂၢိဳလ္လုိ႔ ကင္ပြန္းတပ္ၿပီး အမိႏုိင္ငံ တ႐ုတ္ျပည္မွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံၾကဖုိ႔ စည္း႐ုံးလႈံ႔ေဆာ္ျပန္တယ္။ ႏုိင္ငံျခားေရာက္တ႐ုတ္ေတြ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံလုိ႔သာ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ရဲ႕ အရင္းရွင္ေစ်းကြက္စနစ္ ေအာင္ျမင္တာလုိ႔ ေျပာၾကတယ္။

         အရင္ကေတာ့ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ရဲ႕ တုိ႔မီး႐ႈိ႕မီးလုပ္မႈေၾကာင့္ ႏုိင္ငံျခားေရာက္တ႐ုတ္ေတြ သိန္းခ်ီၿပီး ေသဆုံးခဲ့ရတယ္။ အခုတခါ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ရဲ႕ ေစ်းကြက္စနစ္ ေအာင္ျမင္ေအာင္ ႏုိင္ငံျခားေရာက္ တ႐ုတ္က ကူညီေနတယ္။ ဥပမာ တ႐ုတ္-အင္ဒုိနီးရွားကုန္သြယ္ေရးမွာ အဓိကပါ၀င္ေနတာ အင္ဒုိနီးရွားတ႐ုတ္ျဖစ္တယ္။ အင္ဒုိနီးရွားမွာ တ႐ုတ္ (၆) သန္းေလာက္ရွိတယ္။ တုိင္းျပည္လူဦးေရရဲ႕ (၂) ရာခုိင္ႏႈန္းသာရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူဦးေရ (၂) ရာခုိင္ႏႈန္းက တုိင္းျပည္ရဲ႕ဓနဥစၥာ (၅၀) ရာခုိင္ႏႈန္းက (၇၅) ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ ခ်ဳပ္ကုိင္ထားတယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းတယ္။

   တ႐ုတ္အမ်ားစုဟာ အင္ဒုိနီးရွားလူမ်ဳိးလုိပဲ ဆင္းရဲတဲ့လုပ္ငန္းရွင္ေလးေတြျဖစ္ေပမယ့္ အခ်မ္းသာဆုံးပုဂၢိဳလ္ (၂၀) မွာ (၁၅) ဦးက တ႐ုတ္ျဖစ္ေနတယ္။ ႏုိင္ငံေရး အဆက္အသြယ္ေကာင္းလုိ႔ ခ်မ္းသာၾကတာပါပဲ။ ခ်မ္းသာေပမယ့္ အင္ဒုိနီးရွားတ႐ုတ္ကုိ ႏုိင္ငံေရးေလာက၊ ပညာေရးေလာကနဲ႔ အစုိးရအမႈထမ္းေလာကထဲ မ၀င္ႏုိင္ေအာင္ အတားအဆီးေတြ လုပ္ထားတယ္။ အင္ဒုိနီးရွားအစုိးရဟာ ၁၉၉၀ ေရာက္မွ တ႐ုတ္ျပည္နဲ႔ ပုံမွန္သံတမန္ဆက္သြယ္ေရး ျပန္လုပ္တာပါ။ အင္ဒုိနီးရွားတ႐ုတ္ေတြရဲ႕ ေရွ႕ေရးကုိ အဓိကထားၿပီး တ႐ုတ္အစုိးရဘက္က ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးေၾကာင္း သိရတယ္။ ဒါေတာင္ အာဏာရွင္ဆူဟာတုိကုိ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပျဖဳတ္ခ်တဲ့ ၁၉၉၈ ဆူပူအုံႂကြမႈဟာ အင္ဒုိနီးရွားတ႐ုတ္ေတြဘက္ လွည့္လာလုိ႔ တ႐ုတ္ (၁,၀၀၀) ေလာက္ ေသဆုံးဖြယ္ရွိတယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းၾကတယ္။ ၁၉၉၈ လူသတ္ပြဲကုိ တ႐ုတ္ျပည္မွာ ကန္႔ကြက္႐ႈတ္ခ်တာေတြရွိေပမယ့္ တ႐ုတ္အစုိးရက ႏႈတ္ဆိတ္ေနတယ္။

          ဒီမုိကေရစီက်င့္သုံးတဲ့ အင္ဒုိနီးရွားမွာ ဥပေဒေရးရာျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္လုိက္တဲ့အတြက္ အင္ဒုိနီးရွားတ႐ုတ္ဟာ တုိင္းရင္းအင္ဒုိနီးရွားနဲ႔ တန္းတူရည္တူျဖစ္လာပါၿပီ။ တ႐ုတ္-အင္ဒုိနီးရွား ကုန္သြယ္ေရးဆုိတာ အင္ဒုိနီးရွားတ႐ုတ္နဲ႔ ျပည္ႀကီးတ႐ုတ္တုိ႔ရဲ႕ ကုန္သြယ္ေရးပါပဲ။ (၂) ႏုိင္ငံကုန္သြယ္ေရးမွာ (၉၀) ရာခုိင္ႏႈန္းဟာ အင္ဒုိနီးရွားတ႐ုတ္ရဲ႕ အစုရွယ္ယာပါတယ္။ (၂) ႏုိင္ငံကုန္သြယ္ေရးဟာ ၁၉၉၀ မွာ သုညသာရွိခဲ့ေပမယ့္ (၁၅) ႏွစ္ၾကာတဲ့အခါ ၂၀၀၆ မွာ ေဒၚလာသန္း (၁၉,၀၀၀) ဖုိး ရွိလာတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ထြက္ကုန္ပစၥည္းေတြကုိ အင္ဒုိနီးရွားတ႐ုတ္ဆုိင္ရွင္ေတြက မွာယူတင္သြင္းၿပီး ေရာင္းခ်တာျဖစ္တယ္။

           တ႐ုတ္ျပည္ကုိ ကုန္တင္ပုိ႔တဲ့လုပ္ငန္းနဲ႔ အင္ဒုိနီးရွားက တ႐ုတ္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမွာ ေဒသခံတ႐ုတ္က ႀကီးစုိးေနတယ္။ ျမန္မာျပည္လုိပဲ အင္ဒုိနီးရွားမွာလည္း သဘာ၀သယံဇာတကုိ တ႐ုတ္ျပည္ကုိ တင္ပုိ႔ေနတယ္။ ဆူဟာတုိ အာဏာရွင္ေခတ္မွာ ၀ိုင္းပယ္ခံရတဲ့ ေဒသခံတ႐ုတ္ကုမၸဏီႀကီးေတြဟာ တုိင္းရင္းအင္ဒုိနီးရွားကုမၸဏီေတြနဲ႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ၿပီး လုပ္ငန္းကန္ထ႐ုိက္ရယူႏုိင္တဲ့ အေျခအေနေရာက္လာတယ္။ အေျခခံအေဆာက္အအုံနဲ႔ ေလာင္စာစြမ္းအင္လုပ္ငန္းမွာပဲ အစုိးရနဲ႔နီးစပ္တဲ့ အင္ဒုိနီးရွားကုမၸဏီေတြ ႀကီးစုိးတယ္။

            ဒါေပမယ့္ အင္ဒုိနီးရွားမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမယ့္ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြဟာ ေဒသခံတ႐ုတ္နဲ႔တုိင္ပင္ၿပီး လုပ္ၾကတဲ့အတြက္ ၾကားလူအျဖစ္ အသုံး၀င္ေနတာေတြ႔ရတယ္။ ဒီလုိေဒသခံတ႐ုတ္သာ မရွိဘူးဆုိရင္ အင္ဒုိနီးရွားက တ႐ုတ္ရင္းႏွီးမႈဟာ အခုေလာက္ မ်ားမွာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ ယူဆၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေဒသခံတ႐ုတ္ျဖစ္တဲ့ Mari Elka Pungestu ကုိ အင္ဒုိနီးရွားကုန္သြယ္ေရး၀န္ႀကီး ခန္႔ထားတာျဖစ္ပုံရတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္နဲ႔ စီးပြားေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရာမွာ ေဒသခံတ႐ုတ္အေရးပါပုံကုိ အင္ဒုိနီးရွားအစုိးရက သေဘာေပါက္တဲ့အတြက္ တ႐ုတ္ဆန္႔က်င္ေရးမူေတြကုိ ႐ုပ္သိမ္းလာပါတယ္။ တ႐ုတ္စီးပြားေရး တုိးတက္မႈရဲ႕ အသီးအပြင့္ကုိ စားသုံးခ်င္ရင္ ေဒသခံတ႐ုတ္ကတဆင့္သာ စားသုံးႏုိင္တာကုိ သိလာပုံရပါတယ္။

       ဒါေၾကာင့္လည္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၀မ္ဂ်ာေဘာင္းက ႏုိင္ငံျခားေရာက္တ႐ုတ္ေတြရဲ႕ အသက္အုိးအိမ္စည္းစိမ္ကုိ အားသြန္ခြန္စုိက္ ကာကြယ္မယ္လုိ႔ ၂၀၀၅ က အတိအလင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိခဲ့တာျဖစ္တယ္။ တနည္းဆုိရင္ေတာ့ ႏုိင္ငံျခားမွာ စီးပြားရွာေနတဲ့ တ႐ုတ္ဘက္က ရပ္တည္တာဟာ တ႐ုတ္အစုိးရလမ္းစဥ္ျဖစ္လာတာပါပဲ။ တခ်ဳိ႕ကလည္း ၿဗိတိသွ်ဓနသဟာယအဖြဲ႔လုိ တ႐ုတ္ဓနသဟာယအဖြဲ႔မ်ဳိး ေပၚေပါက္လာႏုိင္ဖြယ္ ရွိသလားလုိ႔ ဆန္းစစ္ၾကတယ္။

        ဒါေပမယ့္ ႏုိင္ငံျခားတ႐ုတ္ရဲ႕ စီးပြားေရးအင္အားကုိ ႏုိင္ငံေရးအင္အားအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းႏုိင္တယ္လုိ႔ ယတိျပတ္ေျပာထားတဲ့ ေလ့လာခ်က္မ်ဳိးေတာ့ မရွိေသးဘူး။ ခ်မ္းသာတဲ့ ႏုိင္ငံျခားေရာက္ တ႐ုတ္ေတြရဲ႕ ကြန္ခ်ာအဆက္အသြယ္ကုိ တ႐ုတ္စီးပြားေရးအင္ပါယာသေဘာမ်ဳိး တင္စားၿပီး ေရးသားတာမ်ဳိးသာရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏုိင္ငံျခားေရာက္ တ႐ုတ္ေတြဟာ သူတုိ႔ေနထုိင္ရာ တုိင္းျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ကုိ လႊမ္းမုိးႏုိင္စြမ္းရွိတယ္ဆုိတဲ့သေဘာကုိ အရိပ္အႁမြက္ေဖာ္ျပတယ္။

          အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ စီးပြားေရးက်ပ္တည္းလာရင္ ခ်မ္းသာတဲ့ တ႐ုတ္ေတြကုိ ေဒသခံတုိင္းရင္းသားေတြက ရန္လုပ္လာမယ့္ အလားအလာရွိေနတုန္းပဲ။ တ႐ုတ္အက်ဳိးစီးပြားကို ထိခုိက္လာရင္ တ႐ုတ္အစုိးရဟာ အရင္လုိၿငိမ္ေနလုိ႔မရေတာ့ဘဲ အေရးယူေဆာင္ရြက္ရမယ့္ အေျခအေနကုိ ေရာက္လာပါလိမ့္မယ္။

ေခတ္ၿပိဳင္ဂ်ာနယ္မွကူးယူေဖၚျပအပ္ပါသည္။

GAO ZHISHENG, MY HUSBAND - WHERE ARE YOU?

By Bi Zimo, Radio Free Asia, Via The epochtimes, Oct 5, 2009 -

Geng He is the wife of prominent Chinese human rights lawyer, Gao Zhisheng. Gao is known for representing a range of groups being persecuted by the Chinese regime, particularly Falun Gong. Arrested in February, Gao’s current whereabouts are unknown. Geng He and their two children escaped to the U.S. earlier this year.

Geng He wrote an open letter to her husband on the Chinese Mid-Autumn Festival which fell on Oct. 3. It was their family’s first Mid-Autumn Festival in the U.S. Their life in a new country can be best described by the famous Chinese poem that goes like this: “A lonely stranger in a strange land I’m cast, I miss my family all the more on every festive day.”

In her open letter entitled “Gao Zhisheng, my husband and the father of my children—where are you?” she wrote that she and her children have worried terribly about Gao because they had not heard anything from him, and do not know whether he has been alive or not for the past ten months.

She stated that in the past they endured enormous pressure when Gao was illegally detained and the whole family was put under the surveillance by the Chinese authorities. In particular, their two children were mentally tormented.

She said that she did not want the Chinese authorities to use their family to threaten Gao; therefore, as a wife and mother, she had to made the choice to escape to America with their children.

However, they have since lost contact with Gao. Their children constantly asked where their father was, but she could only remain silent whenever the question was brought up.

Geng also mentioned the difficulties she and the children had faced as new immigrants in the U.S. Fortunately, they were able to gradually overcome a great deal of adversity with the help of many friends in this country. She wrote that she and the children had been diligently learning English; their daughter Gege has received counseling to help overcome the emotional instability caused by the trauma she suffered in China.

Geng concluded the letter by calling for Chinese and people of the world to continue to pay attention to what happens to Gao. She stated, “My children and I need him. My children cannot be without their father,” and “Only when you are alive can we reunite one day.”

An RFA reporter contacted Mr. Albert Ho Chun-yan, member of the Legislative Council of Hong Kong and chairman of China Human Rights Lawyers Concern Group, on Oct. 5. He said that that Gao had been persecuted by Chinese authorities for a long time and had been subject to the most excruciating mental and physical torture; they were extremely concerned about Gao’s condition. Ho also called for people’s continuous attention to the persecution against Gao and other human rights lawyers in China.

- The Epochtimes

ျပည္သူေတြက သိေနၾကတယ္

ဝရဇိန္

အခုတေလာ နအဖတုိ႔က သူတို႔ရဲ႕ေၾကးစားေဆာင္းပါးရွင္ေတြကတဆင့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတီးလုံးကုိ ခပ္ၿမဳိင္ၿမဳိင္ ခပ္သြက္သြက္ကေလး တီးလာခ်ိန္မွာ ျပည္တြင္းက ‘ဖုိးက,ခ်င္’ မ်ားကလည္း ‘ဆုိင္းသံၾကားရင္ က,ခ်င္ခ်င္’ ဆုိတဲ့ စကားလုိ လႈပ္လႈပ္ရြရြ ျဖစ္ေနတာေတြကုိ ၾကားေနေတြ႔ေနရတယ္။

တကယ္ေတာ့ နအဖရဲ႕ အဲဒီ “၂၀၁၀ မ်က္လွည့္႐ုပ္စုံသဘင္မဟာစင္ေတာ္ႀကီး” ဇာတ္အဖြဲ႔ဟာ ‘အႏွစ္ဗလာ အကာၿပဲ႕ၿပဲ႕’ က်ီးအာသီးသာျဖစ္တယ္ဆုိတာ ျမန္မာျပည္သူတရပ္လုံးသာမက ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းကပါ သိထားၾကတာပါ။ ဒါကုိ အဲဒီဖုိးက,ခ်င္ေတြ မသိဘူးဆုိရင္ေတာ့ အံ့ၾသစရာပဲ။ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္တုန္းက ျပည္ပက ျပန္ေရာက္အလာ မနီလာေလဆိပ္မွာ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ျခင္းခံလုိက္ရတဲ့ နီႏြဳိင္းအကြီႏုိဘက္က လုိက္ပါေဆာင္ရြက္တဲ့ ေရွ႕ေနတဦးက အဲဒီအမႈကုိ စစ္ေဆးေနတဲ့ တရားသူႀကီးေတြကို တရား႐ုံးမွာ ေျပာတဲ့စကားကုိပဲ ျပန္အမွတ္ရမိေတာ့တယ္။

နီႏြဳိင္းအကြီႏုိကို ဘယ္သူသတ္သလဲဆုိတာကို ရွည္လ်ားေထြျပား ေပမ်ားေစဖုိ႔ဆုိတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ လွည့္ပတ္ေမးျမန္း စစ္ေဆးၾကားနာေနတဲ့ တရားသူႀကီးေတြကို အျမင္ကပ္လာတဲ့ အဲဒီေရွ႕ေနႀကီးက အေငၚတူးၿပီး ေျပာလုိက္တဲ့စကားပါ။ သူေျပာလုိက္တာက “ဂုဏ္သေရရွိ တရားသူႀကီးမင္းမ်ားခင္ဗ်ား … နီႏြဳိင္းအကီြႏုိကို ဘယ္သူသတ္သလဲဆုိတာကုိ ဖိလစ္ပုိင္ႏုိင္ငံ တႏုိင္ငံလုံးက သိေနၾကပါၿပီ။ မသိတာဆုိလုိ႔ လူႀကီးမင္းတုိ႔ တရားသူႀကီးတစုပဲ က်န္ပါေတာ့တယ္” လုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုလည္း နအဖရဲ႕ မ်က္လွည့္သဘင္အေၾကာင္း မသိတာဆုိလုိ႔ အဲဒီဖုိးက,ခ်င္ တစုပဲ ရွိမယ္ထင္ပါရဲ႕လုိ႔ ေျပာရပါေတာ့မယ္။

နအဖရဲ႕ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတီးလုံးကို “တက္ခနီကာလာ” စကားလုံးေတြသုံးၿပီး ပုံသဏၭာန္အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ စည္းခ်က္လုိက္ေပးေနၾကသူေတြထဲမွာ အဲဒီဖုိးက,ခ်င္ေတြက ပထမဆုံး ေရွ႕ကို တုိးထြက္လာတာျဖစ္တယ္။ အဲဒီတက္ခနီကာလာ စကားလုံးေတြထဲမွာ အေျခခံဥပေဒ မရွိတာထက္ ရွိတာက ပိုေကာင္းတယ္၊ ႏုိင္ငံေရးအျမင္ ေျပာင္းသြားၿပီ၊ အထုိင္သစ္မွာ ဗ်ဴဟာအသစ္နဲ႔ သြားရမယ္၊ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒကုိ မေထာက္ခံဘူး၊ ဒါေပမယ့္ တျခားေရြးစရာ မရွိေတာ့လုိ႔ ဒါကုိပဲ လက္ခံရမယ္။ အမ်ားႀကဳိက္ လက္ခုပ္ခ်ဴ ႏုိင္ငံေရးေခတ္မရွိေတာ့ဘူး။ နအဖ လက္ပါးေစနဲ႔ ၀ုိင္းေတာ္သားေတြကို မဲမေပးခ်င္တဲ့ မဲဆႏၵရွင္ျပည္သူေတြအတြက္ ထည့္စရာမဲပုံး ဖန္တီးေပးရမယ္ စသျဖင့္ စုံတကာေစ့ေအာင္ ပါ၀င္တယ္။

အဲဒီတက္ခနီကာလာ စကားလုံးေတြအားလုံးမွာ အရိပ္ထင္ေနတဲ့ ေက်ာ႐ုိးအေတြးအေခၚ ကေတာ့ “ႏုိင္ငံေရးဆုိတာ ျဖစ္ႏုိင္တာကိုသာ လုပ္ရတဲ့လုပ္ငန္းျဖစ္တယ္” ဆုိတဲ့ အယူအဆပဲျဖစ္တယ္။ ဒီအယူအဆက နအဖကုိယ္တုိင္ကလည္း ႏွပ္ေၾကာင္းေပးေနတဲ့ အယူအဆပါ။ “မေျပးေသာ္လည္း ကန္ရာရွိ” ဆုိသလုိ နအဖနဲ႔ ရပ္တည္ခ်က္ သေဘာထားခ်င္းတူေနတဲ့ အဲဒီတက္ခနီလာ စကားလုံးပုိင္ရွင္မ်ားရဲ႕ အယူအဆက ဒီလုိပါ။ ျမန္မာျပည္သူေတြဟာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို ရာစုတ၀က္ နီးပါးၾကာ နည္းလမ္းအမ်ဳိးမ်ဳိး တုိက္ပြဲဆင္ခဲ့ၾကၿပီးၿပီ၊ အခုအထိ မႏုိင္ေသးဘူး၊ မႏုိင္တဲ့အျပင္ လက္ရွိအေျခအေနမွာ စစ္အုပ္စုရဲ႕ အင္အားက မိမိတုိ႔ထက္ အဆမတန္သာေနတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ဒီလုိအေျခအေနမွာ စစ္အုပ္စု ေပးသေလာက္ပဲယူ၊ ေကြၽးသေလာက္ပဲစားၿပီး အားေမြး၊ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္၊ လႊတ္ေတာ္ထဲေရာက္၊ ေနာက္မွ ဒီမုိကေရစီ စည္း၀ုိ္င္းကုိ ျဖည္းျဖည္းခ်င္း ခ်ဲ႕ယူၿပီး အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ႏုိင္တဲ့အထိေရာက္ေအာင္ စိတ္ရွည္ရွည္နဲ႔သြား၊ ေနာက္ဆုံးမွာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို အေျခခံဥပေဒအရ ဖ်က္သိမ္း၊ အဲသလုိျဖစ္ပါတယ္။

အံ့ၾသစရာေကာင္းတာက အဲသလုိေႂကြးေၾကာ္ၿပီး ပထမဆုံး ေရွ႕တန္းထြက္လာသူေတြထဲမွာ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးေလာကမွာ အစဥ္အလာနဲ႔ အေတြ႔အႀကဳံ တစုံတရာရွိခဲ့သူ ဦးသုေ၀တုိ႔လုိ ပုဂၢဳိ္လ္တခ်ဳိ႕ ပါ၀င္ေနလုိ႔ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ အံ့ၾသစရာ မဟုတ္ရျပန္တာကေတာ့ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ န၀တရဲ႕ ပါတီမ်ားမွတ္ပုံတင္ျခင္းဆုိင္ရာ ဥပေဒ ေပၚလာတုန္းကလည္း ၈၈ အေရးေတာ္ပုံႀကီးအခ်ိန္အခါနဲ႔ အကုိက္ညီအသင့္ေလ်ာ္ဆုံး ေတာင္းဆုိမႈျဖစ္တဲ့ “ၾကားျဖတ္အစိုးရ ဖြဲ႔စည္းေရး” ကို ပထမဆုံးလႊတ္ခ်ၿပီး ပထမဆုံး အလံျဖဴတင္ ပါတီတည္ေထာင္ မွတ္ပုံတင္ခဲ့သူဟာလည္း ဦးသုေ၀တုိ႔ တစုျဖစ္ေနခဲ့လုိ႔ပါပဲ။

ဒီေနရာမွာ မိမိတုိ႔အေနနဲ႔ ဦးသုေ၀အုပ္စု အပါအ၀င္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ၿပီး စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကုိ ဖ်က္သိမ္းဖုိ႔ လုပ္ေဆာင္ၾကမယ္ဆုိသူအားလုံးရဲ႕ ေစတနာေတြ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အျငင္းမပြားလုိဘူး။ မိမိေထာက္ျပေဆြးေႏြးလုိတာက သူတုိ႔ရဲ႕ ေတြးပုံေတြးနည္း (Way of Thinking) နဲ႔ သူတုိ႔ေရြးခ်ယ္တဲ့ နည္းလမ္းမ်ား (means) အေၾကာင္းျဖစ္တယ္။

“ျဖစ္ႏုိင္တာလုပ္တာ ႏုိင္ငံေရး” ဆုိတဲ့ အဆုိကုိ မိမိလည္း သေဘာတူတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီကေန႔လက္ရွိအေျခအေနမွာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္တဲ့ နည္းလမ္းသာလွ်င္ တခုတည္းေသာျဖစ္ႏုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးဆုိတဲ့ အယူအဆကုိေတာ့ မိမိသေဘာမတူဘူး။ အဲဒီလုိ သေဘာမတူဖုိ႔အတြက္ ခုိင္မာတဲ့အေၾကာင္းအခ်က္ေတြ အမ်ားအျပား ရွိေနတယ္လုိ႔ မိမိယူဆတယ္။

အဲဒါေတြထဲမွာ အေရးအႀကီးဆုံး အခ်က္ကေတာ့ အန္အယ္လ္ဒီနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ပဲ။ ဒီကေန႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တုိင္းျပည္ရဲ႕ အနာဂတ္ကံၾကမၼာကို အဆုံးအျဖတ္ေပးႏုိင္တဲ့ အဓိကေနရာက ပါ၀င္ေနသူ (Stake holder) ရယ္လုိ႔ တြက္ၾကည့္ရင္ (၃) ဦးပဲရွိတယ္။ အဲဒါကေတာ့ နအဖ ရယ္၊ အန္အယ္လ္ဒီရယ္၊ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြရယ္ ဒီ (၃) ဦးပဲျဖစ္တယ္။ အန္အယ္လ္ဒီနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ အေနအထား မွိန္ေဖ်ာ့အားနည္းသြားေစဖုိ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ နအဖ က အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္လုံးလုံး ႀကဳိးစားပမ္းစားနဲ႔ အျခား Stake holder ေတြ အမ်ားအျပား ရွိေနသေယာင္ ဖန္တီးထားခဲ့ေပမယ့္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ကံၾကမၼာကုိ အဓိက အဆုံးအျဖတ္ေပးမွာကေတာ့ အဲဒီအုပ္စု (၃) စုပဲျဖစ္တယ္ဆုိတာကို ျမန္မာျပည္သူေတြကလည္း သိတယ္၊ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းကလည္း သိတယ္။ အေရးပါတဲ့ Stake holder ေတြထဲမွာ ဦးသုေ၀တုိ႔အုပ္စု အပါအ၀င္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကုိ မ်က္စပစ္ေနသူ ဘယ္သူမွမပါ၀င္ဘူး။

ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ကို အဆုံးအျဖတ္ေပးမွာက အဲဒီအုပ္စု (၃) စုပဲ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီ (၃) စုမွာမွ အန္အယ္လ္ဒီနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြက “ျပည္သူလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားျပဳေကာ္မတီ” (စီအာပီပီ) ဆုိၿပီး တပ္ေပါင္းစုဖြဲ႔ထားတာမုိ႔ ဒီကေန႔ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးကို အဆုံးအျဖတ္ေပးမွာက နအဖနဲ႔ စီအာပီပီရဲ႕ သေဘာထားရပ္တည္ခ်က္ေတြပဲျဖစ္တယ္။ နအဖဓာတ္ခြဲခန္းထဲက ေမြးထုတ္ထားတဲ့ ဘက္တီးရီးယားေတြဟာ အရြယ္စုံ၊ အေရာင္အေသြးစုံ၊ အမ်ဳိးအမည္စုံၿပီး အခုအခ်ိန္မွာ ျမန္မာ့အနာဂတ္အေရးအတြက္ အေရးပါတဲ့ Stake holder ေတြေယာင္ေယာင္ ျမင္ေနၾကရေပမယ့္ မလုိအပ္ေတာ့တဲ့အခါ နအဖ က ႀကိမ္တခ်က္၀င့္လုိက္တာနဲ႔ အားလုံးေပ်ာက္ကြယ္သြားၾကမယ့္ အရာေတြျဖစ္တယ္။

အဲဒီေတာ့ အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ နအဖနဲ႔ စီအာပီပီဆုိတဲ့ Stake holder ႀကီးႏွစ္ခုတည္းရွိတဲ့ အေျခအေနမွာ တခုက လုံးလုံးလ်ားလ်ား သေဘာမတူဘဲ ဆန္႔က်င္ေနတဲ့ ကိစၥတခုကို က်န္တခုက ဇြတ္လုပ္မယ္လုိ႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ အေျခအေနဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ တခုတည္းေသာ ျဖစ္ႏုိင္ေျခ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္လုိ႔ ဘယ္လုိလုပ္ဆုိႏုိင္ပါ့မလဲ။

တကယ္ေတာ့ နအဖ က စီအာပီပီကုိ သူတုိ႔ရဲ႕ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ ေထာင္ေခ်ာက္ထဲ ၀င္လာေအာင္ အသံေပါင္းစုံ ဖန္တီးၿပီး ေတာေခ်ာက္ေနတာသာျဖစ္တယ္။ အန္အယ္လ္ဒီက ေရႊဂုံတုိင္ေၾကညာခ်က္ကို ခုိင္ခုိင္ၿမဲၿမဲဆုပ္ကုိင္ၿပီး ရပ္ခံေနသမွ်ကာလ ပတ္လုံး နအဖရဲ႕ အဲဒီေထာင္ေခ်ာက္ဟာ ဘာတန္ဖုိးမွ ရွိလာမွာမဟုတ္ဘူး။ အန္အယ္လ္ဒီ သုိ႔မဟုတ္ စီအာပီပီ မပါဘဲ အဲဒီေရြးေကာက္ပြဲကုိ နအဖ က ဇြတ္အတင္းက်င္းပလုိ႔ ၿပီးစီးသြားေစဦးေတာ့၊ အဲဒီေရြးေကာက္ပြဲကေန နအဖဟာ သူလုိခ်င္တာ ဘာတခုမွ ရမွာမဟုတ္ဘူး။ အဲဒါကုိ နအဖကိုယ္တုိင္လည္း သိေနတယ္။

အမွန္ေတာ့ ‘ျဖစ္ႏုိင္တာ’ ဆုိတဲ့ စကားလုံးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္ဟာ ဖြင့္ဆုိသူရဲ႕ သေဘာထား ရပ္တည္ခ်က္ေပၚမွာသာ မူတည္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဖြင့္ဆုိသူရဲ႕ သေဘာထားရပ္တည္ခ်က္က ‘ျဖစ္ႏုိင္တာ’ ဆုိတဲ့ စကားလုံးရဲ႕ပမာဏကုိ ဆုံးျဖတ္တာျဖစ္ပါတယ္။

အညံ့မခံ အလံမလွဲတုိက္ပြဲကို ရဲရဲတုိက္ ေအာင္ပြဲကုိ ရဲရဲရယူတဲ့ စိတ္ဓာတ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြ ကမာၻ႔သမုိင္းမွာ အမ်ားအျပား ရွိခဲ့ပါတယ္။

ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္း အျဖစ္အပ်က္တခုအေၾကာင္း အရင္ဆုံး ေျပာျပခ်င္တယ္။ ဂ်ာမဏီနာဇီနဲ႔ အီတလီ၊ ဂ်ပန္ဖက္ဆစ္တပ္ေတြက ကမာၻ႔ေဒသအမ်ားစုကုိ သိမ္းပုိက္စိုးမုိးထားၾကတယ္။ လန္ဒန္ၿမဳိ႕ဟာလည္း ဂ်ာမန္ေလယာဥ္ေတြက ဗုံးႀကဲတုိက္ခုိက္ေနလုိ႔ စိစိညက္ညက္ေၾကေနၿပီ။ ျပင္သစ္လည္း က်သြားၿပီ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ၿဗိတိသွ်အစိုးရအဖုိ႔ အလုပ္သင့္ဆုံး ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးကေတာ့ ဟစ္တလာနဲ႔ ေစ့စပ္ညိႇႏႈိင္းၿပီး စစ္ေျပၿငိမ္းဖုိ႔ေပါ့။ ဟစ္တလာ သိမ္းပုိက္ထားတဲ့ နယ္ေျမေဒသ မွန္သမွ်ကို ဟစ္တလာလက္ထဲ တရား၀င္အပ္ႏွင္းလုိက္ဖုိ႔ေပါ့။ တနည္းေျပာရရင္ လက္နက္ခ် အ႐ႈံးေပးလုိက္ဖုိ႔ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလို ၿဗိတိသွ်ကြၽန္းစု ကုိယ္တုိင္အပါအ၀င္ ၿဗိတိသွ်အင္ပါယာတခုလုံး နာဇီဖက္ဆစ္ေတြရဲ႕ ေခ်မႈန္းတုိက္ခုိက္ သိမ္းပုိက္ျခင္း ခံေနရခ်ိန္မွာ ၿဗိတိသွ်၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၀င္စတန္ခ်ာခ်ီရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ကို ၾကည့္လုိက္ပါ။ “ဘယ္ေလာက္ပဲ အရင္းအႏွီး ေပးရပေစ၊ က်ဳပ္တို႔ဟာ ပင္လယ္ကမ္းေျခေတြမွာ တိုက္မယ္၊ ေလယာဥ္ကြင္းေတြမွာ တိုက္မယ္။ က်ဳပ္တို႔ဟာ လယ္ကြင္းေတြထဲမွာလည္း တိုက္မယ္၊ လမ္းမေတြေပၚမွာလည္း တိုက္မယ္။ က်ဳပ္တို႔ဟာ ေတာင္တန္းေတြေပၚမွာလည္း တိုက္မယ္။ က်ဳပ္တို႔ဘယ္ေတာ့မွ လက္နက္မခ်ဘူး” ("Whatever the cost may be, we shall fight on the beaches, we shall fight on the landing grounds, we shall fight in the fields and in the streets, we shall fight in the hills; we shall never surrender." ChurchillWe will never surrender) တဲ့။ အဲဒီေနာက္ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံ ဘယ္လုိရပ္တည္ခဲ့သလဲ။ ဒုတိယကမာၻစစ္ ဘယ္လုိ အဆုံးသတ္သြားသလဲ။ အားလုံးသိၾကတဲ့အတုိင္းပဲ။

ေနာက္အျဖစ္အပ်က္တခုကေတာ့ ပုိလန္ႏုိင္ငံက အာဏာရွင္ကြန္ျမဴနစ္အစိုးရနဲ႔ လက္ခ်္ဗာ၀င္းဆား ဦးေဆာင္တဲ့ အလုပ္သမားေသြးစည္းညီၫြတ္ေရးသမဂၢတုိ႔ရဲ႕ တုိက္ပြဲပါ။ ကြန္ျမဴနစ္အစိုးရရဲ႕ ျပင္းထန္တဲ့ ဖိႏွိပ္မႈေတြရွိေနတဲ့ၾကားက အဲဒီအဖြဲ႔ဟာ ေျမေပၚတ၀က္ ေျမေအာက္တ၀က္ အေနအထားနဲ႔ ႀကံ့ႀကံ့ခံလႈပ္ရွားခဲ့ၿပီး ေတာ္လွန္ေရးအေျခအေန ရင့္မွည့္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ ျပည္သူကုိ ျပတ္ျပတ္သားသားဦးေဆာင္ၿပီး ေအာင္ပြဲကုိ အရယူခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္တခုက ဆာဗီးယားႏုိင္ငံက အတုိက္အခံေတြရဲ႕လႈပ္ရွားမႈ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဘာစနီးယားနဲ႔ ခ႐ုိေအးရွား ႏုိင္ငံေတြ ခြဲထြက္သြားၿပီးတဲ့ေနာက္ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲမွာ သမၼတေလာင္း ေကာ့စတာနီဆာ ဦးေဆာင္တဲ့ အတုိက္အခံေတြက မဲအသာရေနတဲ့အခ်က္ ထင္ရွားေပၚလြင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ရွိသမၼတ မီလုိစီဗစ္က အ႐ႈံးကုိ ၀န္မခံဘဲ စစ္တပ္ကုိ အသုံးျပဳၿပီး သူ႔အာဏာတည္ၿမဲေရးအတြက္ ဉာဏ္နီဉာဏ္နက္ေတြ ထုတ္ေနပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ေကာ့စတာနီဆာက ေရြးေကာက္ပြဲမွာ သူအႏုိင္ရရွိတယ္လုိ႔ ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ ျပတ္ျပတ္သားသား ေၾကညာလုိက္ပါတယ္။ သူရဲ႕ ရဲ၀ံ့ျပတ္သားတဲ့ အဲဒီလုပ္ေဆာင္ခ်က္ေၾကာင့္ တေလွ်ာက္လုံး မီလုိစီဗစ္ ခုိင္းသမွ်ကုိ ေလွ်ာက္လုပ္ခဲ့ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္တခ်ဳိ႕ ထြက္ေပၚလာခ်ိန္မွာ ဇေ၀ဇ၀ါ ျဖစ္ေနခဲ့တဲ့ ဆာဗီးယားစစ္တပ္ဟာ ေျခာက္အိပ္မက္က လန္႔ႏုိးလာၿပီး အတုိက္အခံေတြ ဦးေဆာင္တဲ့ ျပည္သူလူထုဘက္က ျပတ္ျပတ္သားသား ရပ္တည္လုိက္ပါတယ္။ ဒီလုိနဲ႔ ဆားဗီးယားရဲ႕ ကံၾကမၼာဟာ တဆစ္ခ်ဳိး ေျပာင္းလဲသြားခဲ့ရတယ္။

ေနာက္ထပ္ထင္ရွားတဲ့ ဥပမာတခုကေတာ့ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဖိလစ္ပုိင္ႏုိင္ငံက “ျပည္သူ႔အာဏာလႈပ္ရွားမႈ” ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက အာဏာလက္ရွိ သမၼတမားကုိ႔စ္နဲ႔ အတုိက္အခံေခါင္းေဆာင္ ကုိရာဇန္အကြီႏုိတုိ႔ ယွဥ္ၿပဳိင္တဲ့ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲမွာ အကြီႏုိ အႏုိင္ရရွိတဲ့ ရလဒ္ေတြ ထြက္ေပၚလာေနေပမယ့္ မားကုိ႔စ္ဟာ အာဏာကုိ ဆက္လက္ဆုပ္ကုိင္ထားႏုိင္ဖုိ႔ ေနာက္ဆုံးအခ်ိန္အခါအထိ ႀကဳိးပမ္းခဲ့တယ္။ ဒီအခါမွာ ဘယ္တုန္းကမွ ႏုိင္ငံေရးသမား မဟုတ္ခဲ့တဲ့ မုဆုိးမတဦးလည္းျဖစ္သူ ကုိရာဇန္အကြီႏုိက ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မိမိအႏုိင္ရရွိေၾကာင္း ရဲရင့္ျပတ္သားစြာ ေၾကညာၿပီး လူထုလႈပ္ရွားမႈႀကီးကို ဦးေဆာင္ဆင္ႏႊဲလုိက္တာေၾကာင့္ ေနာက္ဆုံးမွာ မာ့ကို႔စ္ ျပည္ပကုိ ထြက္ေျပးသြားခဲ့ရၿပီး အာဏာရွင္စနစ္လည္း ၿပဳိလဲသြားခဲ့ရပါေတာ့တယ္။

အခုတင္ျပခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြမွာ အတုိက္အခံ လူထုေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ “ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံေရး” ဆုိတာကို လက္ရွိအာဏာရအစုိးရ ေပးသေလာက္ယူ ေကြၽးသေလာက္စားၿပီး လိမ္လိမ္မာမာေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရးလုိ႔သာ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ခဲ့ၾကမယ္ဆုိရင္ အဲဒီႏုိင္ငံေတြက ျပည္သူလူထုေတြဟာ အခုထိ အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္မွာ ဆက္ၿပီးေနေနၾကရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္တခါ နအဖရဲ႕ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲဆုိင္းခ်က္အတုိင္း လုိက္ကဖုိ႔ ျပင္ေနသူေတြ အၿမဲေမးေလ့ရွိတဲ့ ေမးခြန္းတခုရွိပါေသးတယ္။ အဲဒါက “ဒီေရြးေကာက္ပြဲမ၀င္ရင္ ဘာလုပ္ၾကမွာလဲ” ဆုိတဲ့ ေမးခြန္းပဲ။

အဲဒီေမးခြန္းကုိၾကားေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ သုံးေလးႏွစ္ေလာက္က ဖတ္ဖူးခဲ့တဲ့ အာကစားဂ်ာနယ္တခုထဲက ေဆာင္းပါးတပုဒ္ကုိ သြားအမွတ္ရမိတယ္။ အဲဒီေဆာင္းပါးမွာ ျမန္မာ့ေဘာလုံးေရႊေခတ္ (ဗဟာဒူးတို႔ေခတ္) ေဘာလုံးသမားႀကီးတေယာက္ရဲ႕စကားကို ေဆာင္းပါးရွင္က ကုိးကားေဖာ္ျပထားတယ္။ ျမန္မာ့ေဘာလုံးအသင္းဟာ မိမိထက္အင္အားပုိႀကီးတဲ့ အသင္းေတြရဲ႕ ခံစစ္ကုိ ဘယ္လုိခ်ဳိးေဖာက္ၿပီး ဂုိးေတြသြင္းယူႏုိင္ခဲ့သလဲ ဆုိတဲ့ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဆာင္းပါးရွင္က ေမးၾကည့္ေတာ့ အဲဒီေဘာလုံးသမားႀကီးက ေဟာသလုိေျပာခဲ့ပါသတဲ့။ “ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ အေျခခံနည္းစနစ္ကေတာ့ ႐ုိး႐ုိးစင္းစင္းကေလးပဲဗ်၊ ကုိယ္ေဘာလုံးရရင္ လြတ္ေနတဲ့ ကုိယ့္အသင္းသားကို အျမန္ဆုံးရွာၿပီး ေဘာလုံးကုိ အျမန္ဆုံးပုိ႔ေပး… ဒါပဲဗ် ... အခ်ိန္တန္ေတာ့ ဂုိးေတြရသြားတာပါပဲ”။

အဲသလုိပါပဲ။ ဒီကေန႔ ျမန္မာ့ပစၥကၡႏုိင္ငံေရးအေျခအေနက မ႐ႈပ္ပါဘူး။ ရွင္းရွင္းေလး ႐ုိး႐ုိးစင္းစင္းေလးပါ။ ၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ Mandate ရထားတဲ့ အန္အယ္လ္ဒီ၊ စီအာပီပီတုိ႔အေနနဲ႔ ရွစ္ေလးလုံးအေရးေတာ္ပုံႀကီးအတြင္း ျပည္သူေတြ ေတာင္းဆုိခဲ့ၾကတဲ့ အရာေတြကို ကုိယ္စားျပဳတဲ့ အေျခခံမူေတြကို ခုိင္ခုိင္ၿမဲၿမဲဆုပ္ကုိင္ၿပီး (ဦး၀င္းတင္ ေျပာသလုိ) ျပည္သူေတြဘက္ မ်က္ႏွာမူရပ္တည္ေပးၾကဖုိ႔ပါပဲ။ မွန္မွန္ကန္ကန္ ရပ္တည္ေနျခင္းဟာ ထက္ထက္ျမက္ျမက္ အလုပ္လုပ္ေနျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိ အန္အယ္လ္ဒီက ထုတ္ျပန္တဲ့ “ေရႊဂုံတုိင္ေၾကညာခ်က္” ဟာ ျပည္သူေတြရဲ႕ဆႏၵကုိ ထင္ဟပ္ထားတဲ့၊ ျပည္သူေတြရဲ႕အက်ဳိးစီးပြားကို မ်က္ႏွာမူထားတဲ့ ေၾကညာခ်က္ပါ။ ဒီေၾကညာခ်က္ဟာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အန္အယ္လ္ဒီရဲ႕ အေျခခံမူလည္းျဖစ္တယ္။ တကယ္တမ္းေျပာရရင္ ႏုိင္ငံေရးမွာ အလွည့္အေျပာင္းေတြ၊ အက်ပ္အတည္းေတြ ေတြ႔ႀကဳံရစၿမဲပါ။ ေခ်ာ့လုံး ေျခာက္လုံးေတြနဲ႔လည္း ႀကဳံရစၿမဲပါ။ ဘယ္လုိပင္ ေခ်ာ့ေခ်ာ့၊ ေျခာက္ေျခာက္၊ ဘယ္လုိပင္ အက်ပ္အတည္းေတြနဲ႔ ႀကဳံရႀကံဳရ ျပည္သူေတြရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားကုိ မေသြဖည္ဖုိ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ဆႏၵကုိ ထင္ဟပ္ထားတဲ့ အေျခခံမူေတြကို မေသြဖည္မိေစဖုိ႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ မူမွန္မွ အလုပ္မွန္မယ္။ အလုပ္မွန္မွ ေအာင္ပြဲခံမွာပါ။

တကယ္ေတာ့ အမွန္တရားက ျပည္သူေတြဘက္မွာပါ။ ျပည္သူေတြရဲ႕ဆႏၵနဲ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕အားကသာ အရာရာကုိ အဆုံးအျဖတ္ေပးမွာပါ။ ျပည္သူနဲ႔ အမွန္တရားကသာ တေန႔ေန႔တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ မလြဲမေသြေအာင္ပြဲခံရမွာပါ။ ေစာေစာကေျပာသလုိ ဂုိးဆုိတာ အခ်ိန္တန္ရင္ မလြဲမေသြ ရလာမွာပါ။ အခုအခ်ိန္မွာ ေဘာလုံးဟာ နအဖကြင္းဘက္ နအဖ ေျခထဲမွာပါ။ ညစ္ပတ္မႈအေပါင္း သရဖူေဆာင္းခဲ့လုိ႔ ႏုိင္ငံေရးအရ အ႐ႈံးႀကီး႐ႈံးၿပီး ပရိသတ္ခ်ဥ္ဖတ္ျဖစ္ေနရတဲ့ နအဖဟာ ခုခ်ိန္မွာ သူ႔ေျခထဲက ေဘာလုံးကို ေဘးကုိလည္း ကန္မထုတ္ရဲ၊ ၿပဳိင္ဘက္အသင္းကုိလည္း တုိက္စစ္မဖြင့္ရဲ၊ အခ်ိန္လည္း သိပ္ဆြဲလုိ႔မရေတာ့တဲ့ အေျခအေနပါ။ အေျခခံေသနဂၤဗ်ဴဟာ မွန္ကန္ၿပီး ကစားကြက္ေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ကစားေနလုိ႔ ႏုိင္ငံေရးအရ အသာစီးရေနတဲ့ လူထုေခါင္းေဆာင္ေတြက နအဖ ေၾကာက္အားလန္႔အားနဲ႔ ကန္ထုတ္လုိက္တဲ့ ေဘာလုံးကုိ ကုိယ္ကြင္းကုိယ့္ေျခထဲ ေရာက္လာတဲ့အခါ ဘာလုပ္ရမယ္ဆုိတာ စဥ္းစားထားၿပီးသားျဖစ္တယ္ဆုိတာ ေသခ်ာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကုိယ့္ေျခထဲေရာက္လာမယ့္ ေဘာလုံးကို ဘယ္လုိျပန္ကန္မယ္ ဘယ္လုိဂုိးသြင္းမယ္ ဆုိတာကေတာ့ ႀကဳိေျပာထားရမယ့္ ကိစၥမဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလုိအခ်ိန္ ဒီလုိအေျခအေနမ်ဳိးမွာ တကယ္တမ္း ေခါင္းစားရမွာက နအဖပါ။ အဲဒါကို နအဖ ဘက္က ကူၿပီး ေခါင္းစားေပးေနသူမ်ားကို ေျပာခ်င္တဲ့ စကားတခြန္းက “ဒီေရြးေကာက္ပြဲမ၀င္ရင္ ဘာလုပ္ၾကမွာလဲ ဆုိတဲ့ ေမးခြန္းရဲ႕အေျဖကို ခင္ဗ်ားတုိ႔ မသိေပမယ့္ ျမန္မာျပည္သူလူထုႀကီးက သိတယ္” ဆုိတဲ့ စကားပဲျဖစ္ပါတယ္။

ေခတ္ၿပိဳင္ မွ ကူးယူေဖၚျပပါသည္

M Y A N M A R

A LAND FULL OF ILLUSIONS

What do we know about Myanmar? The information that we have comes mostly from organisations that maintain a difficult relationschip with the country's leadership. They relate sometimes-extreme stories about the situation in the land, of wich without doubt many are true, but still there is an amount of scepticism attached. Forty years of dictatorship have left the people poor and repressed, but the opposition profits from the terrorising of the military and is therefore not the most reliable source.

In almost every village there is a monastery to be found, many of wich are are several hundred years old. These are beautiful teak wood buildings. Most of the monasteries are open to the general public. A donation is gratefully accepted but there is no one that chechs this. And why should they, it is all about your own karma. If you think that you can slip in ethout donating that it is your lost opportunity.

Lake Inle lies at 900 m high and is surrounded by mountain ranges. Is is all so beautiful but it is not the beauty of the lake that is the main attraction. The wonder of the lake is the people that live their whole life on the water, Amongst them the people known as the leg rowers. These fisherman balance on the prow of their small, flat-bottomed boats. They stand, like a large bird on one leg, holding behind the knee of the other leg, a paddle, with which they propel the boat along.

In the 39th street live the Moustache Brothers.Hanging on the walls are large photos of the opposition leader Aung San Suu kyi. They are huge fans of hers, but are fundamentally against her request for a boycott on economic and tourist trade. Who would be the victim of such a boycott? Who would be damaged the most? The people or the Junta? The American boycott is 10yrs old and what has it delivered except misery for the people.